Mechelse Meikever lapt vliegseizoen aan zijn laars
Bericht uitgegeven op [publicatiedatum]
In Mechelen werd een Meikever gespot die kwiek en monter door een kelderruimte vloog. Dat zou niet bijzonder meldenswaardig zijn, ware het niet dat het inmiddels december is, zeven maanden na het standaard vliegseizoen van het insect. Het gaat om de tweede waarneming van een Meikever in de maand december ooit gemeld op waarnemingen.be. Is er meer aan de hand?
De Meikever heeft zijn naam beslist niet gestolen: de maand mei is een absolute topmaand voor de soort en in andere maanden wordt de kever nauwelijks waargenomen. Op waarnemingen.be werden ruim 8.000 meldingen van volwassen Meikevers geregistreerd in mei, 3.500 in april, een 600-tal in juni en verwaarloosbare aantallen in de rest van het jaar. “Ne meikever in april, is ne zot die niet weet wat hij wil”, luidt een Brabantse zegswijze. Wat een Meikever in december betekent, is nooit omschreven in de eeuwenoude spreekwoorden van de volkstaal, wellicht omdat het zo uitzonderlijk is. 
In regel overwintert de Meikever als engerling, een larve met een crèmewitte kleur en een zacht, vlezig lichaam. Als de temperatuur zakt bij het naderen van de winter, kruipt de larve dieper de grond in om te overwinteren. Als de larve dan volledig is ontwikkeld, wordt een popkamer gemaakt op een diepte van 30 tot 40 centimeter waarin de larve verpopt. Dat gebeurt aan het einde van de zomer. Vijf tot zes weken na de verpopping komt de pop uit in de herfst, maar voor de kevers is het nog te koud. Ze blijven in hun popkamer of “poppenwieg” tot in de lentemaanden van het volgende jaar. Pas in april en vooral in mei kruipen de volwassen kevers tevoorschijn uit de grond. Bovengronds overwinteren als imago (volwassen dier) is een verloren zaak voor de Meikever. In de winter vinden ze namelijk geen groene eiken- of beukenbladeren als voedsel.
Eén Meikever maakt de klimaatverandering niet
Een rondvliegende Meikever in december is hoogst uitzonderlijk. Nog maar één keer werd er eentje waargenomen in december: op 17 december 2011 in Vlaams-Brabant. Op basis van één of twee waarnemingen is moeilijk uit te maken of het gaat om enkelingen die de kluts kwijt zijn, dan wel dat we de oorzaak moeten zoeken in de opvallend milde herfstmaanden of zelfs de klimaatverandering. Mogelijk heeft de Mechelse Meikever zo lang kunnen overleven dankzij de beschutting, het microklimaat en enkele planten met potgrond binnenshuis. 
De Meikever is met een lengte tot 3 centimeter een middelgrote soort, de kleur van de dekschilden en de poten is kastanjebruin. Het gehele lichaam is voorzien van een fijne, witte beharing en de segmenten van het verder zwarte achterlijf hebben aan weerszijden driehoekige witte vlekjes. De antennes hebben een oranje kleur en eindigen in een langwerpige verdikking.
Wat moet je nu doen als je kort voor de winter zo’n vliegende Meikever in je huis vindt? Maak er melding van op waarnemingen.be en verplaats het dier naar een koele, beschutte plek in een tuinhuis of onder een houtstapel. Daar heeft hij nog de beste kans op overleven.
De Meikever staat sinds oudsher bekend als een plaaginsect omdat de larven schade kunnen toebrengen aan de gewassen die de mens teelt. De larven eten wortels van planten en kunnen het op moestuinen en gazons gemunt hebben. De volwassen kevers eten bladeren en kunnen als ze in grote aantallen voorkomen een boom volledig kaalvreten. Na de komst van insecticiden in de twintigste eeuw is de kever veel zeldzamer geworden en in sommige streken is de soort zelfs volledig uitgeroeid. De laatste jaren zijn Meikevers aan een gestage opmars bezig.
Tekst: Hendrik Moeremans & Jorg Lambrechts, Natuurpunt Studie
Foto: Els Teugels