Zeldzame steur gevangen bij Zeebrugge

De Europese Atlantische steur (Acipenser sturio) werd gevangen op 4 mijl uit de kust bij het Belgische Zeebrugge. Het is niet de eerste steur die is teruggemeld door vissers. In september en in december vorig jaar vingen beroeps- en sportvissers ook al één van de 53 uitgezette jonge steuren. De uitgezette steuren zijn voorzien van een merkteken met (contact)gegevens voor vangstmeldingen. Daarnaast zijn ze voorzien van een zender die het mogelijk maakt ze te volgen. Dit zenderonderzoek geeft inzicht in het gedrag van de steur in de Rijn. De bij Zeebrugge gevangen steur met nummer 8091 is via de Waal bij Brakel, de Dordtsche Kil bij ’s-Gravendeel, de Oude Maas bij Spijkenisse en de Nieuwe Waterweg bij Rotterdam naar de Noordzee gezwommen. Omdat de zender op zee niet werkt, zijn vangstmeldingen als deze erg belangrijk voor het onderzoek zodra de steuren de zee bereiken.

Terugkeer van de steur

Door stuwen, sluizen, riviercorrecties, overbevissing en vervuiling werd de steur in Nederland steeds zeldzamer en werd het laatste exemplaar in 1952 opgevist bij Tiel. De waterkwaliteit van de Rijn en andere rivieren is de laatste decennia flink verbeterd en er is volop voedsel aanwezig voor jonge steuren. Toch zal de steur niet zelfstandig terugkeren. Daarvoor is een nieuwe generatie steuren nodig met de Rijn als geboortegrond.

Het werk aan de terugkeer van de steur in Nederland is onderdeel van het Droomfondsproject Haringvliet. In 2018 gaan de Haringvlietsluizen op een kier. In aanloop hiernaar werkt een unieke coalitie van zes natuurorganisaties aan een natuurlijker Haringvliet. De financiële bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij is daarbij een onmisbare impuls. De komende jaren gaan we een Rijn-opkweekcentrum opzetten voor onderzoek, kweek en uitzet van jonge steuren. Ook streven we ernaar om één keer per jaar een groep gezenderde jonge steuren uit te zetten. Met informatie over de steur in onder meer het Oceanium van Diergaarde Blijdorp laten we het publiek de delta beleven en kennis maken met de steur.

Steur gezien?

Samenwerking met de beroeps- en sportvisserij is onontbeerlijk om de steur terug te krijgen in Nederland. De dieren kunnen de vangst redelijk aan, het zijn krachtige beesten zonder schubben, maar met beenplaten. Snel vrijlaten is dus belangrijk en kan zeker helpen voor overleving van de soort. De 53 speciaal gemerkte steuren zijn heel gemakkelijk te herkennen aan een staaldraadje dat door de rugvin is gehaald. Daaromheen zit een plastic buisje en een geprinte code. Omdat de vissoort ook wettelijk beschermd is, moet sowieso elke gevangen steur (gemerkt of ongemerkt) onmiddellijk vrijgelaten worden.

Vangstmeldingen van de steur zijn nodig om informatie te verzamelen en dragen bij aan meer kennis over de migratie van deze unieke vissen, wat kan helpen om de soort terug te brengen in Europa. Gevraagd wordt om vangstlocatie, lengte (en gewicht) van de vis en nummer van het eventuele merk in de rugvin te noteren, foto’s te maken en de gevangen steur zo snel mogelijk levend terug te zetten. Vangstmeldingen, foto’s en informatie kunnen gemaild worden naar steurwwf@gmail.com. Bellen kan ook op telefoonnummer 06-30543441. Volledige vangstmeldingen (inclusief foto) komen in aanmerking voor 100 euro beloning.

Meer informatie is te vinden op www.steureninnederland.nl.

Tekst: Karsten Reiniers en Bram Houben, ARK Natuurontwikkeling
Foto's: Twan Teunissen, ARK Natuurontwikkeling (leadfoto: uitzetten van jonge steuren op 10 juni 2015); Jelger Herder, Digital Nature
Kaart: ARK Natuurontwikkeling