Al twintig soorten libellen actief

De twee winterjuffers zijn er altijd als eersten: deze overwinteren als libel en kunnen dus onmiddellijk actief worden als de weersomstandigheden gunstig zijn. De bruine winterjuffer zit redelijk verspreid door het land; de noordse winterjuffer is een zeldzaamheid. De vuurjuffer is meestal de eerste libel die in het voorjaar uitsluipt. Deze heeft als larve overwinterd en kruipt bij goede omstandigheden in een stengel van een oeverplant, en scheurt open. Uit de larvehuid kruipt vervolgens de juffer. De vleugels moeten nog ontvouwen en oppompen en ook het achterlijf moet nog sterk groeien. Na een aantal uren kunnen ze vliegen. Deze jonge dieren zijn goed herkenbaar aan de lichte nog glinsterende vleugels. Bij oudere libellen worden die vleugels helder en transparant. Naast de vuurjuffer zijn ook de variabele waterjuffer en het lantaarntje al flink aanwezig, hoewel de aantallen de komende weken nog sterk toe zullen nemen. De azuurwaterjuffer, die ook algemeen en wijd verbreid voorkomt is er nog niet veel, maar ook deze sluipt de komende weken massaal uit.

Wat betreft de grotere libellen, die -wat ongelukkig- ‘echte libellen’ genoemd worden, is er ook al een tiental te zien. Glassnijder, viervlek en smaragdlibel worden het meeste gemeld. De glassnijder is een opvallende verschijning met zijn blauwe en gele vlekken. In de loop van de zomer komen de glazenmakers tevoorschijn. Een aantal daarvan heeft diezelfde kleuren, maar nu, in het vroege voorjaar, is de glassnijder de enige. De glassnijder heeft zich de afgelopen tientallen jaren uitgebreid, en is nu redelijk verspreid door het land te vinden. Ze hebben de grootste dichtheden in laagveenmoerassen, maar komen ook veel voor in vegetatierijke plassen, poelen, vennen, sloten en kanalen. De larven van de glassnijder hebben twee of zelfs drie jaar in het water geleefd alvorens als libel uit te sluipen. De viervlek is een bruine libel waarvan de extra zwarte vlekken aan de bovenrand van de vleugels sterk opvallen. De smaragdlibel tenslotte is prachtig metallic groen. De volwassen uitgekleurde dieren hebben lichtgroene ogen, die tijdens het vliegen vaak sterk opvallen. Een aantal van deze juffers en libellen kunt u ook in uw eigen tuin aantreffen. Ziet u ze, geef uw waarnemingen dan door via Waarneming of Telmee. Waarnemingen uit uw tuin kunt u ook kwijt op de invoersite van de Jaarrond Tuintelling.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Christophe Brochard; Kars Veling (leadfoto: vuurjuffer)
Kaartjes: NDFF