Zicht op Kasungu National Park, bezien vanaf de weg die Kasungu National Park in Malawi linkt met Lukusuzi National Park in Zambia.

Klimaatvriendelijke landbouw om stroperij tegen te gaan

Stichting IFAW
21-MEI-2022 - Kleine boeren in Zambia zijn begonnen met de eerste oogst binnen een klimaatslim project dat gericht is op het veiligstellen van bestaansmiddelen en het beschermen van wilde dieren. De nadruk van dit project ligt op het vinden van praktische oplossingen voor de toenemende effecten van klimaatverandering volgens biologische principes, zoals het toepassen van gewaswisseling.

Gevolgen van klimaatverandering voor landbouw

Het steeds hogere tempo van klimaatverandering, in combinatie met de groei van de wereldbevolking, bedreigt overal ter wereld de voedselzekerheid. Hogere temperaturen, langdurige droogte en veranderingen in neerslagpatronen verminderen de opbrengst van gewassen en vergroten de kans op mislukte oogsten en een daling van de productie. De bevolking in ontwikkelingslanden, die al kwetsbaar en voedselonzeker is, zal waarschijnlijk het zwaarst worden getroffen. Vandaag de dag leeft 75 procent van de mensen die wereldwijd in armoede leven in plattelandsgebieden. Armoede en voedselonzekerheid kunnen stroperij en illegale handel in wilde dieren in de hand werken, net als conflicten tussen mens en dier wanneer mensen en wilde dieren in hetzelfde gebied naar water en voedsel zoeken.

Inkomensverbetering voor kleine boeren

In Zambia maken kleine boeren deel uit van een project om het inkomen van gemeenschappen en individuele boeren te verbeteren. Zij worden getraind om hoogwaardige gewassen, zoals aardnoten, sojabonen en cowpea's, te verbouwen en minder afhankelijk te worden van stroperij voor bushmeat of om winst te maken.

Het project richt zich op 3.500 voornamelijk vrouwelijke boeren –1.000 in Malawi en 2.500 in Zambia – verspreid over een 32.278 vierkante kilometer groot deel van het Malawi-Zambia Trans Frontier Conservation Area (TFCA). Dit gebied omvat uitgestrekte gemeenschapsgronden en drie nationale parken, Lukusuzi en Luambe in Zambia en Kasungu in Malawi.

Olifanten in Kasungu National Park, Malawi

Opleiding en werving van plaatselijke leiders

In het kader van een samenwerkingsverband tussen het International Fund for Animal Welfare (IFAW) en Community Markets for Conservation (COMACO), dat wordt gefinancierd door het Duitse agentschap voor internationale samenwerking (GIZ), zijn dertig plaatselijke leiders in de TFCA gerekruteerd en opgeleid. Zij zullen elk 83 boeren trainen en bijstaan. Anderen zullen leren om producten, zoals paddenstoelen en rupsen, te identificeren om te verkopen voor inkomen en om illegale activiteiten zoals stroperij en het kappen van bomen voor houtskool te voorkomen.

"Klimaatverandering heeft negatieve gevolgen voor kleine boeren in het Lukusuzi/Kasungu TFCA-landschap in Zambia en Malawi en leidt tot inkomensverlies. Dit kan ertoe leiden dat mensen zich gaan bezighouden met het stropen van wilde dieren voor levensonderhoud of winstbejag", aldus Neil Greenwood, regionaal directeur Zuidelijk-Afrika van IFAW. "IFAW gelooft dat mensen en dieren samen in balans kunnen leven. Door klimaatslimme bestaansmiddelen te ondersteunen in gemeenschappen in de TFCA, kunnen we inkomens verbeteren en wilde dieren beschermen tegen de dreiging van stroperij."

Praktische, kosteneffectieve oplossingen

Zicht op Kasungu National Park, bezien vanaf de weg die Kasungu National Park in Malawi verbindt met Lukusuzi National Park in Zambia

"De focus van het project ligt op het vinden van praktische, kosteneffectieve oplossingen voor de groeiende uitdagingen van klimaatverandering waar kleine, arme boeren vandaag de dag mee te maken hebben. Het project is een uitbreiding van COMACO's huidige activiteiten met 230.000 boeren door 3.500 kwetsbare huishoudens, die met name uit vrouwen en jongeren bestaan, te identificeren. Zij worden ondersteund met verschillende vaardigheden om in hun levensonderhoud te voorzien, doordat ze voor een hoger inkomen en meer voedselzekerheid te zorgen", aldus Dale Lewis, CEO en oprichter van COMACO.

Volgens volledig biologische principes traint COMACO boeren onder andere in het planten van peulvruchten om het voedingsgehalte van de bodem te verbeteren, en het toepassen van gewaswisseling om de velden gezond te houden. Gewassen worden geplant naast Gliricidia sepium bomen, die extra voeding aan de bodem geven en van nature ongediertewerend zijn. "COMACO heeft 60 miljoen bomen geplant voor het seizoen 2021-2022. Ons plan is om in het kader van dit project ook 1,75 miljoen bomen te planten - 500 agroforestryzaailingen per 0,25 hectare landbouwgrond per boer", aldus Dale Lewis.

COMACO zal ook duizend "Better Life"-boeken verspreiden onder plaatselijke scholen en groepen boerenproducenten in Zambia en Malawi. Het boek is een opleidingshandboek in de lokale taal met in kleur gedrukte visuele hulpmiddelen over onderwerpen als duurzame landbouw, gewassen en agroforestrybeheer. 

'Enhancing Climate Resilience and Cross Border Collaborations in Kasungu/Lukusuzi Trans-frontier Conservation Area (TFCA)' is een project van IFAW en COMACO dat wordt ondersteund en gefinancierd door GIZ. IFAW is de enige auteur van dit artikel en de geuite meningen zijn die van IFAW en niet die van GIZ.

Tekst: International Fund for Animal Welfare (IFAW)
Foto's: Julia Gunther & Sheena Dale, IFAW