kleine vos overwinterend - primair

Wat doet die vlinder op mijn zolder?

De Vlinderstichting
4-OKT-2021 - De zomer loopt op haar einde en dieren zoeken plekken om veilig de winter door te komen. Verreweg de meeste dagvlinders overwinteren als ei, rups of pop en zoeken daarvoor allerlei plekken, onder andere in onze tuin. Er zijn ook dagvlinders die als vlinder overwinteren en die kun je nu zelfs in huis tegenkomen.

Kleine vos op zolder, met al inzetje zoals je ze meestal ziet, van bovenDie eitjes, rupsen en poppen zitten op allerlei plekken, en ook in onze tuinen zijn ze volop aanwezig. In dor plantenmateriaal, in holle stengels en in bladeren en takken zijn ze weggekropen. Van groot belang is dan ook om niet teveel materiaal af te voeren uit je tuin. Het sprookje dat voor de winter een tuin helemaal gestript zou moeten worden en zo kaal mogelijk de winter in zou moeten gaan, is heel slecht voor de dierenwereld in je tuin. Je tuin winterklaar maken is een beperkte en overzichtelijke klus. Planten en dieren weten zichzelf prima winterklaar te maken, daar hebben ze ons echt niet voor nodig. Uiteraard mag je best wat opruimen voor de winter, als er planten over het pad hangen of anderszins in de weg staan, maar laat zoveel mogelijk staan. Behalve dat dit voor allerlei overwinterende dieren beter is, betekent het ook dat je tuin er in de winter veel boeiender uitziet dan een kaalgeschoren vlakte. Zeker als het heeft gesneeuwd of als er rijp is, wordt de tuin echt een sprookje.

Dagpauwoog overwinterend en een inzetje met zoals je ze meestal ziet, van bovenVier soorten dagvlinders en een aantal nachtvlinders gaan als vlinder de winter door. Citroenvlinder en gehakkelde aurelia kruipen weg tussen takkenhopen en in groenblijvende struiken zoals coniferen en klimop. Daar hebben ze een veilige en beschutte plek en daar gaan ze in winterslaap. Ook voor deze vlinders is het dus goed om niet alles weg te halen uit je tuin, maar zoveel mogelijk te laten liggen als je er geen last van hebt. Overwinterende vlinders halen vocht uit hun lichaam, zetten de spijsvertering op een laag niveau en maken antivries aan, vergelijkbaar met wat wij in onze auto’s gebruiken. Daardoor zijn ze uitstekend in staat om twintig graden vorst te overleven. Kou is voor deze vlinders geen probleem, maar warmte wel. Ook dagpauwoog en kleine vos gaan in winterslaap en overwinteren in bunkers, schuurtjes en in holle bomen, maar een aantal heeft een plekje gevonden binnenshuis, op zolders bijvoorbeeld. Ze zoeken die plekken nu en letten erop dat het er koel en donker is. Die plekken kunnen alleen nogal veranderen als de temperatuur omlaag gaat en wij de verwarming aanzetten. Dan kunnen juist die plekjes in de nok van het dak extra warm worden en dat is funest voor de vlinders. Ze ontwaken uit hun winterslaap, verbruiken daarvoor veel energie en sterven door uitputting. Kou is prima, warmte niet!

Het verplaatsen van een vlinder doe je door de vleugels tussen wijs- en middelvinger te nemen (het V-teken)Het beste dat je kunt doen is die vlinders die in huis zitten op te warm wordende plekken oppakken en koud wegzetten, bijvoorbeeld in een schuurtje, onverwarmde kamer of in zo’n vlinderoverwinteringskastje dat veel wordt aangeboden. Uit zichzelf gaan vlinders daar niet snel in, maar ze zijn prima om vlinders die in huis zitten naartoe te verhuizen. Je kunt een vlinder het best bij de vleugels pakken tussen middelvinger en wijsvinger (het V-teken maken), want dan is er de minste kans dat de vleugels beschadigen. Zet de vlinder met de pootjes tegen een muur of wand op een koele plek en laat hem daar zitten. Vaak zul je zien dat ze zichzelf nog wat verplaatsen, maar als ze weer in winterslaap zijn, kunnen ze er maanden blijven hangen. Zo helpen we de vlinders door de winter!

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting