Maart is voor vroegelingen, zoals de roodborsttapuit
Sovon Vogelonderzoek NederlandBericht uitgegeven door SOVON Vogelonderzoek Nederland op zaterdag 5 maart 2011
Maart is de maand waarin de eerste echte broedvogels weer terugkeren uit hun overwinteringsgebieden. Tot de vroegelingen behoren onder andere zwartkop, tjiftjaf en roodborsttapuit. De zogenaamde korte-afstandstrekkers.
Korte-afstandstrekkers overwinteren grotendeels in zuidelijk Frankrijk, Spanje en noordelijk Afrika. Als het voorjaar hier voorzichtig aanbreekt zijn ze als eerste weer terug in de Nederlandse broedgebieden. Sommige, zoals de roodborsttapuit, proberen hier ook wel eens te overwinteren, maar als het toch te streng vriest zijn ze genoodzaakt om te verkassen.
De roodborsttapuit is een schattig klein vogeltje van duingebieden, heideterreinen en (oude) cultuurlandschappen. Hij behoort tot de familie van de lijsters net als de tapuit, roodborst en nachtegaal. Het mannetje heeft een zwarte kop met witte nekvlek en een vrij opvallend oranje gekleurde borst. Het vrouwtje is onopvallend grijzig bruin met twee witte vleugelvlekjes. Ondanks zijn zeer fraaie kleuren valt het roodborsttapuit mannetje niet erg op en verraadt hij zijn aanwezigheid meestal door een schor klinkend trak of wiet trak-trak. Dit geluid is behoorlijk kenmerkend en als u het eenmaal een keer goed heeft gehoord, dan vergeet u dat niet meer.
De roodborsttapuit is in ons land gelukkig weer met een enorme opleving bezig. In de jaren zeventig en tachtig had de populatie in het agrarisch cultuurlandschap behoorlijk te lijden van de intensivering van het grondgebruik. Hij kwam daardoor op de Rode Lijst terecht. Wonderlijk genoeg herstelde de populatie in het cultuurland in de jaren negentig. Sindsdien gaat het landelijk weer helemaal voor de wind en is hij op veel plekken te zien. De komende weken zullen alle oude broedplekken weer in rap tempo bezet worden.
Op de soortenpagina van de SOVON-site is de opmars van de roodborsttapuit sprekend in beeld gebracht.
Tekst: Harvey van Diek, SOVON Vogelonderzoek Nederland
Foto: Saxifraga-Jan van der Straaten