Herfstkleur in het water
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op donderdag 28 oktober 2010
Het is weer de tijd voor herfstkleuren. Je zou het niet zeggen, maar ook in de sloot is daar wat van terug te zien. Niet als spiegeling van verkleurde bladeren, maar door verkleuring van een opmerkelijk waterplantje: Kroosvaren.
Herfstkleuren sieren de natuur in deze tijd van het jaar. Tijd voor de bossen, waar de kleur van de bomen zich via het gevallen blad tot op de grond voortzet. Maar ook in de polder verraadt de vegetatie het jaargetijde waarin we ons bevinden. De kleurenpracht is hier minder uitbundig, maar waar we een sloot vol Kroosvaren treffen, zien we dat ook hier een einde komt aan het zomerse groen. In korte tijd kan zo’n sloot indrukwekkend rood kleuren. Uitbundig bovendien, want juist in het najaar weet deze soort zich flink uit te breiden. Op sommige plekken vormt zij een ware deken op de sloot.
Grote kroosvaren (Azolla filiculoides) is een relatieve nieuwkomer in onze flora. De soort, die oorspronkelijk uit Amerika komt, is mogelijk rond de vorige eeuwwisseling uit de Leidse hortus ontsnapt en van daaruit haar opmars in onze omgeving begonnen. Dat is een succesvolle onderneming gebleken, want inmiddels komen we haar in grote delen van West-Nederland en een aantal meer oostelijke plekken tegen.
Kroosvaren is onder de kleine planten aan het wateroppervlak een buitenbeentje. Geen familie van de andere krozen (de eendenkrozen), maar van de vlotvarens, zoals het tweede deel van de naam terecht aangeeft. Eerder hadden we in ons land ook nog Kleine kroosvaren, maar die is na een kortstondig verblijf begin 20e eeuw weer uit ons land verdwenen. Grote kroosvaren lijkt dat voorbeeld niet te volgen. Met een voorkeur voor voedselrijke sloten voelt deze soort zich in ons polderland prima thuis. Ook ‘waterlanders’ kunnen voor hun herfstbeleving voorlopig dus nog dicht bij huis terecht.
Tekst en foto: Wout van der Slikke, FLORON