Dwergkroos – klein drijvertje in opmars

Bericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]

Bij Natuurbericht.nl kwamen de afgelopen maand veel bijzondere vondsten uit het afgelopen jaar in beeld. Maar ook waarnemingen van meer algemene soorten brengen soms opmerkelijke ontwikkelingen aan het licht. Zo vestigde een set plantenwaarnemingen uit Friesland de aandacht op een verschuiving in het voorkomen van kroossoorten.

Kroossoorten zijn zeer kleine waterplanten die we ruim verspreid op vooral stilstaande en vrij voedselrijke sloten en poelen aantreffen. Klein in omvang, maar groot in aantal en reproductiesnelheid. Ze kunnen daardoor lokaal het wateroppervlak in korte tijd geheel bedekken.

We kennen in ons land verschillende soorten kroos, waarvan de meeste tot het geslacht Lemna (eendekroos) behoren. Naast de van oudsher algemene Bultkroos (Lemna gibba) en Klein kroos (Lemna minor), kwamen daar de laatste decennia de nog kleinere soorten Dwergkroos (Lemna minuta) en Knopkroos (Lemna turionifera) bij*. We zijn dan inmiddels van zo’n maximaal 6 tot maximaal 2,5 millimeter bladbreedte afgedaald…

Nu de Friese vondsten. Bij verwerking van de gegevens uit 2010 viel op dat in deze regionale set het aantal vondsten van Dwergkroos die van Klein kroos overtrof. Opmerkelijk, want de volgorde klein, kleiner (Knopkroos), kleinst (Dwergkroos) gaat voor deze twee soorten nog parallel met de verspreiding in ons land. Dat wil zeggen, Klein kroos komt op veel plaatsen algemeen voor en Dwergkroos een stuk minder. Aanleiding dus om bij Harry Waltje, een van onze Friese coördinatoren, navraag te doen. Harry laat weten: “Dwergkroos is bij ons heel veel te vinden. Je ziet bijna geen sloot meer die vol zit met Klein kroos. Ook Knopkroos kwam vorig jaar al op”.

Er lijkt zich bij de kroossoorten dus een verschuiving voor te doen ten gunste van de nieuwe soorten. Iets wat we ook bij andere waterplanten in het verleden wel hebben zien gebeuren. Naar de oorzaak daarvan is het nog gissen. Eerst maar eens kijken of deze ontwikkelingen zich tot grotere delen van ons land uitstrekken. Aan de rand van sloot en plas blijft aandacht dus geboden voor klein kroos.
Met en zonder t …

Tekst: Wout van der Slikke, FLORON
Foto’s: Wim van der Ven

* Dwergkroos is een oorspronkelijk Amerikaanse soort, die pas in 1966 voor het eerst in Europa (Zuid-Frankrijk) en in 1988 (op eerste kerstdag) in Nederland is waargenomen (Wessem, Midden-Limburg). (Gorteria 15:62). Ook Knopkroos is een exoot, maar deze soort is al langer in Europa aanwezig.

Meer foto's, in kleur, zijn te zien op www.knnv.nl/eindhoven/florwg.html, kies menu Publicaties en dan Het (niet) herkennen van Lemna's Eendenkroos