Oorsilene in de winter

Sneeuwpret bovenop de Oorsilenes

FLORON
10-FEB-2012 - Waar kun je in ons vlakke land lekker sleetje rijden? Flinke hellingen met een korte begroeiing geven de beste afdalingen. In het westen van ons land kom je al snel in de duinen terecht. Weinigen beseffen dat ze soms naar beneden glijden over de rozetten van Rode Lijst-soorten zoals zeldzame Silenes. Kan dat kwaad? Niet als het kort en met mate gebeurt.

Bericht uitgegeven door FLORON [land] op [publicatiedatum]

Waar kun je in ons vlakke land lekker sleetje rijden? Flinke hellingen met een korte begroeiing geven de beste afdalingen. In het westen van ons land kom je al snel in de duinen terecht. Weinigen beseffen dat ze soms naar beneden glijden over de rozetten van Rode Lijst-soorten zoals zeldzame Silenes. Kan dat kwaad? Niet als het kort en met mate gebeurt.

Sneeuw beschermt Oor- en Nachtsilenes (Silene otites en Silene nutans) en andere bovengrondse planten zoals de zeldzame orchidee Hondskruid (Anacamptis pyramidalis) met winterrozetten tegen koude en uitdroging. In winters met vorst zonder isolerende sneeuwlaag is de sterfte en schade aan plantensoorten met rozetten en aan de zogenaamde winterannuellen veel groter. Bij een dunne sneeuwlaag groeien en assimileren deze planten langzaam verder op het zonlicht dat door de sneeuw dringt.

Oorsilene in de winter (foto: Thea Spruijt)
In het Noord-Hollandse duingebied gaat men vooral vlakbij de dorpen sleetje rijden. In het verleden gebruikten de dorpelingen de duinen hier voor begrazing door vee, sprokkelen van hout, verzamelen van ruigte, enzovoort. Hierdoor zijn de zogenaamde zeedorpenvegetaties met specifieke planten- en diersoorten ontstaan, lage vegetaties met vaak kleurige bloemenpracht. Nacht- en Oorsilene, Bremrapen, Vleugeltjesbloem en de orchidee Hondskruid die hier en daar voorkomt zijn kenmerkend voor dit zeldzame vegetatietype. Tegenwoordig worden deze zeldzame begroeiingen extensief begraasd met als onbedoeld voordeel dat je er lekker op kunt sleeën.

Een lichte mate van betreding is gewenst om deze kwetsbare vegetaties in stand te houden. Teveel betreding doet ze verarmen en verdwijnen, daarom moet men ook hier bijna altijd op de paden blijven. Kortstondig sleetje rijden kan weinig kwaad en wordt door de terreinbeheerders gedoogd. De intussen warme februarizon doet de sneeuw op de zuidhellingen smelten, waarmee het sleeën snel ophoudt.

Op bijgaande foto is te zien dat Oorsilene en Muizenoor, weliswaar iets geplet en nog niet frisgroen, bij dooi zonder schade onder de sneeuw vandaan komen. Over drie tot vier maanden kunnen wij en de natuur weer genieten van deze bloemen- en kleurenpracht. De sneeuwpret en de vrieskou zijn dan vergeten.

Tekst en foto: Thea Spruijt, Stichting Floron