Detail, kop, Atlantische steur

Uitgezette steuren doen het goed

ARK Rewilding Nederland
15-JUL-2012 - Na 50 jaar afwezig te zijn in Nederland werden eerder dit jaar 47 steuren uitgezet. Van deze vissen hebben er inmiddels 17 de Noordzee bereikt. Door middel van zenderonderzoek is bekend geworden dat steuren feilloos de enige open verbinding naar de Noordzee weten te vinden.

Bericht uitgegeven door ARK [land] op [publicatiedatum]

Na 50 jaar afwezig te zijn in Nederland werden eerder dit jaar 47 steuren uitgezet. Van deze vissen hebben er inmiddels 17 de Noordzee bereikt. Door middel van zenderonderzoek is bekend geworden dat steuren feilloos de enige open verbinding naar de Noordzee weten te vinden.

Steuren terug in de Rijn
Op 9 en 10 mei en 21 juni van dit jaar, werden in totaal 47 steuren uitgezet in de Waal bij Nijmegen en de Oude Maas bij Rotterdam door het Wereld Natuur Fonds, ARK Natuurontwikkeling en Sportvisserij Nederland. De steuren zijn voorzien van zenders die vertellen waar in de rivieren de steuren zich bevinden. Op de bodem van de rivier liggen op verschillende plekken kabels. Zodra de vissen over één van die kabels zwemmen, komt er een melding binnen bij Rijkswaterstaat. Nu deze spectaculaire oervissen al één à twee maanden in het water verblijven, ontstaat langzaam maar zeker een beeld hoe het de dieren vergaat.
Steur (foto: Jelger Herder)

Op weg naar zee
Van de 47 uitgezette steuren zijn er 27 één of meerdere malen geregistreerd. De meeste vissen hebben binnen één tot zes dagen de eerste kabel bij Brakel gepasseerd. Zeventien steuren hebben de overgang van zoet naar zout definitief gemaakt en zwemmen in de Noordzee.

Het neusje van de steur
Het is interessant om te zien dat alle vissen de route naar de Noordzee weten te vinden. Ze verkiezen allemaal als uitgang de Nieuwe Waterweg boven die via het zoete Haringvliet. In de wirwar van waterwegen die ter hoogte van Gorinchem begint, weten ze feilloos de enige geheel open verbinding naar zee te vinden. Als de steuren eenmaal het zoute water hebben bereikt blijven ze daar enkele dagen rondhangen, om langzaam te wennen aan het zoute water. Eén steur bleef er zelfs 27 dagen rondzwemmen. Juist in deze zoet-zout overgang verblijven jonge steuren graag, vanwege de voedselrijkdom. Deze overgang - estuarium genaamd - is dan ook het belangrijkste leefgebied voor deze soort.

Foerageren op de rivier
De andere dertig steuren zitten nog ergens op de rivier. Twintig daarvan tussen Kekerdom en Brakel, terwijl de andere tien al wat verder de rivier zijn afgezakt. Mogelijk hebben deze steuren ergens een prima plek gevonden met voedsel, zoals een nevengeul of de bodem van een kribvak. Hier hopen we later meer over te weten te komen.

Terug de rivier op?
Steuren gebruiken tijdens hun lange leven - steuren kunnen zeventig jaar worden - zowel de zee als de rivier. Volwassen dieren leven op zee en komen pas de rivieren op als ze zich gaan voortplanten, tegen de tijd dat ze elf tot vijftien jaar zijn. Jonge steuren, zoals onze verkenners van drie tot vijf jaar, leven in het benedenstroomse deel van de rivieren en in de delta. Nu een aantal steuren al op zee zit, is het natuurlijk spannend om te zien of er ook een aantal zal terugkeren in de Nederlandse rivieren.

Steuren in Nederland
De 47 steuren zijn de pioniervissen in een project van het Wereld Natuur Fonds, ARK Natuurontwikkeling en Sportvisserij Nederland. Veel leefgebied voor de steur is de afgelopen jaren hersteld, rivierwater is schoner en de visserij duurzamer. Daarom achten de organisaties de tijd rijp om deze indrukwekkende zoetwatervis - ouder dan de dinosaurus en zeldzamer dan de panda - weer in de Nederlandse rivieren terug te brengen. Na meer dan 50 jaar afwezigheid is de Atlantische steur weer terug in Nederland. Op de website www.steureninnederland.nl vindt u meer informatie over de steur en het steurenproject.

Tekst: Marieke Reisinger & Bram Houben, ARK
Foto: Jelger Herder, Digital Nature