Scholekster

Scholekster verdient de broodnodige aandacht

Sovon Vogelonderzoek Nederland
4-MRT-2016 - De afgelopen maanden verbleven scholeksters vooral in de Waddenzee en in het Deltagebied. In het binnenland gaan we ze de komende tijd weer zien. Eerst vaak in groepen, vanaf april paarsgewijs in de broedgebieden. De eileg begint eind april en de soort is daarmee later dan grutto (half april) en kievit (begin april).

Veel in eigen land overwinterend

Nederlandse scholeksters zijn standvogel en deeltrekker, afhankelijk van de geboorteplek en leeftijd. Een belangrijk deel van de Europese populatie broedt en overwintert in ons land. Volwassen broedvogels uit Noord-Nederland overwinteren in het Waddengebied, die uit de rest van het land vooral in de Delta. Onvolwassen vogels overwinteren in beide gebieden, maar ook langs de Franse kust en soms zelfs verder zuidelijk. Van augustus tot februari zijn in het binnenland nauwelijks scholeksters aanwezig. Bij een milde winter, zoals die van 2015/16, zien we al in februari veel scholeksters in het binnenland opduiken.

Afnemende aantallen

Zowel de broed- als wintervogels laten al decennia lang een afname zien in ons land en de ons omringende landen. Vanaf 1990 zijn de aantallen broedvogels met maar liefst 60% afgenomen. Een lichtpuntje is dat in het dorps- en stadsvogelmeetnet MUS de afgelopen negen jaar een stabiele populatie is vastgesteld. Het gaat hier echter om een heel klein deel van het landelijke aantal.

Wadertrack en Eilandvogel

In ons land, maar ook daarbuiten, worden scholeksters vaak van kleurringen voorzien. Op de speciale site Wadertrack.nl worden deze meldingen verzameld en bewerkt. Naast de tellingen en ander onderzoek vormt het een belangrijk onderdeel in het verklaren van de dramatische achteruitgang van de soort. Ook staan er regelmatig resultaten en nieuwsberichten op de website. Een bevlogen groep van scholeksterliefhebbers komt jaarlijks bij elkaar onder de bezielende leiding van collega Bruno Ens. Ze hebben ook een facebookpagina met foto’s, documenten en bijna dagelijks interessante berichtjes uit het veld. Je kunt er lid van worden, maar alleen lezen en volgen mag ook. De stevige lobby vanuit de werkgroep voor de scholekster als Nationale vogel mocht niet baten. Maar op Texel is de scholekster, lokaal de ‘Lieuw’ genoemd, verkozen tot Eilandvogel. Of was hier sprake van matchfixing?

Tekst: Jan Schoppers, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Caroline Walta (leadfoto: scholekster "Hamble Point" (rechts) overwintert in Engeland en is daar in 1999 van kleurringen voorzien. De vogel doet sindsdien jaarlijks de Vogelplas Starrevaart aan op de voorjaarstrek. Foto van 13 februari 2016)