Water in duinen

Water in de Leefomgeving

Atlas Leefomgeving
5-OKT-2017 - Heb je het over Nederland, dan heb je het over water. In de wereld wordt Nederland geroemd om zijn bescherming tegen de zee via de Deltawerken en komen hordes toeristen naar onze molens kijken die van oudsher polders leegpompen. Maar water speelt ook een grote rol bij onze gezondheid en daarom schenken wij veel aandacht aan dit thema in de Atlas Leefomgeving.

Topkwaliteit

Het begint allemaal bij drinkwater. Als eerste levensbehoefte van de mens is, naast voedsel, een goede kwaliteit van drinkwater van groot belang. Gelukkig is kraanwater in Nederland van topkwaliteit. Het drinkwater in Nederland is voor 60% afkomstig uit grondwater en 40% uit oppervlaktewater. Drinkwaterbedrijven zorgen voor de zuivering van de bronnen voordat het water bij ons uit de kraan komt. De kwaliteit van het oppervlaktewater wordt beïnvloed door de aanwezigheid van verontreinigingen, als gevolg van overbemesting, maar ook door de inrichting van de watergangen. De kwaliteit van grondwater wordt onder meer bepaald door de aanwezigheid van verontreinigingen in de bodem, maar ook kan zout kwelwater het grondwater verzilten.

Grondwaterbeschermingsgebieden op kaart

Water om te ontspannen

Al dat water gebruiken we ook om te ontspannen: zwemmen, zeilen, vissen en schaatsen. Recreëren in een waterrijke omgeving bevordert de gezondheid omdat de aanwezigheid van water onder andere uitnodigt om te bewegen. Bovendien werkt het ontspannen bij of in water verkoelend op hete dagen. Er dient wel rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van ziekteverwekkers in water. Van het inslikken van verontreinigd water kunnen gezondheidsklachten ontstaan, waaronder maagdarminfecties, huidklachten en/of griepachtige verschijnselen. Op officiële zwemlocaties wordt de kwaliteit van het water gecontroleerd en gerapporteerd.

Evenwicht

De hoeveelheid water dient in balans te zijn: teveel water zorgt voor wateroverlast en te weinig water leidt tot droogte. Hevige regenbuien in dichtbebouwde gebieden hebben als gevolg dat het regenwater niet kan wegstromen in het riool en tijdelijk op straat blijft staan. Duurt dit te lang? Dan kan materiële schade ontstaan aan huizen, gebouwen en infrastructuur. Stichting Rioned heeft hier een illustrerend filmpje over. Gezondheidseffecten kunnen optreden als water uit het riool omhoog komt en daarmee ook ziekteverwekkers.

Langdurige periodes van weinig neerslag en/of hoge temperaturen kunnen leiden tot droogte. Planten en bomen krijgen minder water waardoor schade in de landbouw en natuur optreedt. Ook is er onder andere meer risico op natuurbranden, minder koelwater beschikbaar voor industrie en ervaren boten hinder vanwege laagstaande rivieren. Door klimaatverandering neemt de kans op extremer weer toe en daarmee ook de kans op wateroverlast of droogte.

Zelf doen

Gelukkig zijn er een hoop acties die je zelf kan ondernemen om de (grond)waterkwaliteit goed te houden en te helpen bij het overschot of tekort aan water. Om de (grond)waterkwaliteit in stand te houden is het belangrijk om geen planten of vissen uit aquaria weg te gooien in het oppervlaktewater. En natuurlijk mag er geen afval of vloeistoffen worden geloosd. Om wateroverlast tegen te gaan kun je zelf acties ondernemen om de tuin groener te maken en stenen uit de tuin te verwijderen. Dit maakt het eenvoudiger voor water om tijdens regenbuien goed in de bodem zakken. Bij periodes van droogte is bewust omgaan met water nodig. Dit kan door je tuin te besproeien (indien nodig) met water dat is opgevangen in een regenton. Het videokanaal van Ons Water heeft mooie video’s over wateronderwerpen. We zijn altijd op zoek naar mooie waterkaarten. Kent u deze? Laat het ons weten.

Tekst: Channah Betgen, Atlas Leefomgeving
Foto's: RIVM Beeldbank; Atlas Leefomgeving