Beekmijtertje doet het goed

Het Beekmijtertje (Mitrula paludosa) wordt steeds vaker waargenomen in Nederland. Tot 1990 werd het Beekmijtertje over een periode van vijf jaar slechts gemeld uit maximaal vier atlashokken. De verspreiding beperkt zich tot de hogere zandgronden en wordt op onderstaande kaart in rood weergegeven voor het interval 2015-2019 en in blauw wat betreft de tijd vóór 2015. Enige voorzichtigheid bij het trekken van conclusies is wel op zijn plaats. Mogelijk is er sprake van een waarnemerseffect door het gemak waarmee vondsten kunnen worden doorgegeven (digitale camera's, waarneming.nl et cetera). Hopelijk hebben ook verbetering van de waterkwaliteit en herstelmaatregelen ten aanzien van natuurlijk waterbeheer, met onder andere herstel van kwelbeekjes, hun bijdrage aan deze vooruitgang geleverd.

Het Beekmijtertje is een paddenstoeltje dat behoort tot de zakjeszwammen of ascomyceten. De sporen worden per acht stuks gevormd in een microscopisch klein zakje en bij rijpheid uitgestoten. Deze zakjes of asci bevinden zich in het oppervlak van een felgeel kopje (mijtertje) van hooguit een centimeter, geplaatst op een wit steeltje dat even lang of wat langer is. Het Beekmijtertje is saprotroof en draagt dus bij aan de afbraak van organisch materiaal. Het is een bijzonder paddenstoeltje omdat het in het water groeit op plantaardige resten. Voorwaarde is wel dat het ondiep, eventueel zwak stromend, zuiver water betreft. Het Beekmijtertje wordt in het voorjaar aangetroffen in ondiepe greppels, plasjes en stroompjes. Beekmijtertjes zijn te vinden vanaf eind maart tot medio mei.

Het was natuurlijk spannend om te zien hoe het watergebonden Beekmijtertje zou reageren op de hete en droge zomer van 2018. In één van de belangrijkste Twentse vindplaatsen werd de soort op 1 mei gelukkig weer op meerdere plaatsen in groten getale aangetroffen, tot in totaal enkele honderden exemplaren.

Nature Today besteedde eerder aandacht aan deze soort in de berichten Sinterklaas in de lente en Witte mijtertjes verbazen.

Tekst en foto's: Laurens van Run, Nederlandse Mycologische Vereniging
Kaartje: NDFF Verspreidingsatlas