argusvlinder - primair

Stikstof en de argusvlinder

SoortenNL
13-SEP-2022 - De gevolgen die het teveel aan stikstof heeft op de natuur is complex en voor veel mensen blijft het onduidelijk en vaag. Maar de overmatige stikstofdepositie heeft wel degelijk hele concrete gevolgen voor planten en dieren in ons land. Door korte soortportretten probeert SoortenNL het probleem van stikstof inzichtelijk te maken, vandaag de argusvlinder.

Argusvlinder, vrouwtjeDe argusvlinder was een algemene graslandvlinder die in het hele land voorkwam. De laatste dertig jaar is er sprake van een enorme achteruitgang van deze graslandvlinder van meer dan 90 procent. Vooral op de zandgronden in het oosten, midden en zuiden van ons land is de argusvlinder inmiddels vrijwel verdwenen.

Argusvlinders leven vooral op plekken op met een warm microklimaat in het vroege voorjaar. Dergelijke plekken worden steeds zeldzamer bij hoge stikstofdepositie: de plantengroei wordt al vroeg in het jaar steeds groener en dichter. De rupsen vind je echter juist in open vegetatie waar het dode blad en stengels van het vorige jaar zorgen voor een snelle opwarming: de temperatuur wordt daar op een zonnige lentedag wel 15 graden hoger dan in de schaduw.  

Afkoeling van het microklimaat door stikstofovermaat blijkt daarmee een serieuze bedreiging voor de argusvlinder te zijn. Paradoxaal doet de opwarming door klimaatverandering daar nog een schepje bovenop, want ook die zorgt voor snellere en meer groei van de planten in het voorjaar.

Tekst en foto's: SoortenNL