Parende Zeekatten, Oosterschelde, 2007

Inktvis luistert mogelijk naar vijanden

1-DEC-2014 - De zeekat, een inktvis die voor onze kust leeft, blijkt een goed gehoor te hebben. Mogelijk luisteren de dieren hiermee of ze vijanden horen aankomen. Dit blijkt uit geluidtesten die de Wageningse biologiestudent Julia Samson uitvoerde. Ze schrijft erover in the Journal of Experimental Biology.

Bericht uitgegeven op [publicatiedatum]

De zeekat, een inktvis die voor onze kust leeft, blijkt een goed gehoor te hebben. Mogelijk luisteren de dieren hiermee of ze vijanden horen aankomen. Dit blijkt uit geluidtesten die de Wageningse biologiestudent Julia Samson uitvoerde. Ze schrijft erover in the Journal of Experimental Biology.

‘Vooraf wisten we niet eens of ze zouden reageren’, zegt Samson vanuit de Verenigde Staten waar ze nu promoveert. Er bestonden aanwijzingen dat zeekatten horen, maar Samson is de eerste die dit systematisch onderzocht. ‘Nu weten we dat ze er op reageren en bij sommige geluiden heel heftig.’

Zeekatten in de Oosterschelde (foto: Peter H van Bragt)

De biologe liet de circa 20 centimeter lange zeekatten, of sepia’s, zwemmen in kleine bassins. Hierin kregen ze drie seconden lang een toon te horen terwijl hun reactie werd gefilmd. Bij de geteste golflengtes (tussen 80 en 1000 Hertz, een gebied waarin ook wij goed horen) zag ze duidelijke veranderingen. Bij een matig volume verschoten de dieren van kleur, bij harde geluiden spoten ze zelfs inkt en zwommen weg. Met de gebruikte speakers kon Samson niet testen of inktvissen (net als dolfijnen) reageren op ultrasoon geluid. ‘We weten dus niet of inktvissen daar iets van merken’, zegt Samson. ‘Dat zijn twee heel verschillende geluidswerelden.’

Noordzee
Aangezien zeekatten hoogstwaarschijnlijk geen geluid maken, gebruiken ze hun gehoor waarschijnlijk niet voor communicatie. Samson vermoedt dat de dieren luisteren of er predatoren aankomen. Dat zou verklaren waarom de inktvissen defensief reageren door bijvoorbeeld inkt te spuiten of zich te camoufleren.

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor ‘geluidsoverlast’ in zee. Lawaai van schepen verstoort bijvoorbeeld de onderlinge communicatie van bruinvissen en dolfijnen. Zeker in Nederland is deze discussie relevant aangezien ‘onze’ Noordzee één van de drukst bevaren plekken ter wereld is. De zee huisvest bovendien zo’n honderd windmolens en een groot aantal boorplatformen.

Samsons resultaten laten zien dat ook niet-zoogdieren hiervan mogelijk gevolgen ondervinden. Tegelijk met haar eigen onderzoek liet een andere groep zien dat zeekatten mogelijk scheepsgeluiden horen, maar Samson vindt het te vroeg om hier conclusies aan te verbinden.

Tekst: Rob Ramaker, Resource
Foto: Peter H van Bragt, Stichting ANEMOON