Biologisch melkveebedrijf bij Halle, Achterhoek

Gelderse organisaties komen met Actieplan Natuurinclusieve Landbouw

Provincie Gelderland
23-MRT-2019 - "De biodiversiteit staat onder druk en de Provincie Gelderland wil die verbeteren. Het plan van Gelderse landbouw-, natuur- en milieuorganisaties om samen te zorgen voor kringlooplandbouw met aandacht voor natuur en landschap kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren". Dat zegt gedeputeerde Peter Drenth, die het Actieplan Natuurinclusieve Landbouw op 18 maart 2019 in ontvangst nam.

Veel verschillende vogelsoorten, een rijk bodemleven en voldoende bestuivende insecten: biodiversiteit, is belangrijk voor een gezonde natuur en een gezonde landbouw. Binnen de natuurgebieden wordt daar veel aandacht aan besteed, door natuurbeheer, herstelprojecten en uitbreiding van natuurgebieden. Maar dat is niet voldoende. Ook buiten natuurgebieden moet er meer gebeuren. Langs wegen en in steden, maar ook in het buitengebied. Meer dan de helft van het land is immers in gebruik als landbouwgrond. Natuurinclusieve landbouw betekent dat de agrariër plaats biedt aan planten en dieren door bijvoorbeeld struweel en akkerranden aan te leggen. Maar ook door kringlopen van mineralen en organische stof te sluiten, het organische stofgehalte van de bodem te verbeteren en waar mogelijk water vast te houden. Daarbij hoort een minimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Natuurinclusief werken

Er ligt nu een Actieplan Natuurinclusieve Landbouw (pdf; 5,3 MB), gedragen door verschillende Gelderse landbouw-, natuur- en milieuorganisaties, waaronder LTO Noord, de agrarische collectieven, de Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) en Natuurmonumenten. De ambitie van de deelnemende organisaties is dat binnen acht jaar alle agrarische bedrijven in Gelderland aan de slag zijn met natuurinclusief werken, en de helft van de bedrijven op een hoger niveau van natuurinclusief werken is. Het plan sluit aan bij initiatieven die er al zijn, zoals het Actieplan akker- en weidevogels en het project Vruchtbare Kringloop.

De veldleeuwerik moet terug in de Gelderse velden

Zes succesfactoren

Het plan benoemt zes factoren die belangrijk zijn om succes te boeken:

  1. verdienmodellen: natuur moet geen kostenpost maar een inkomstenbron zijn.
  2. bewustwording en onderwijs: kennis moet naar het boerenerf gebracht worden.
  3. innovatie: er moet ruimte zijn om te experimenteren, in samenwerking met kennisinstituten.
  4. monitoring: prestaties moeten uniform gemeten en beloond kunnen worden.
  5. wet- en regelgeving: regels die innovatie en/of natuurmaatregelen belemmeren, aanpakken.
  6. verbinding maken: netwerken versterken van boeren en burgers die werken aan natuurinclusieve landbouw.

Op al deze gebieden zijn acties in het plan opgenomen. De acties variëren van het lobbyen voor aanpassing van belemmerende regels tot het opzetten van samenwerking tussen boeren en natuurvrijwilligers, en van het praktisch meetbaar maken van natuurprestaties tot natuurinclusief boeren op landgoederen. Natuurlijk is er veel aandacht voor onderwijs, studiegroepen en kennisverspreiding.

Unieke samenwerking

Gedeputeerde Drenth vindt het positief dat de Gelderse organisaties elkaar hebben gevonden om samen met een plan te komen. "Wij zijn een groene provincie met veel landbouw en veel natuur. Dat landbouw- en natuurorganisaties nu de handen ineenslaan is iets om trots op te zijn. Het is een unieke samenwerking", zegt Drenth. "Biodiversiteit is een groot vraagstuk in het landelijk gebied, net als klimaat. Dit kan een van de oplossingen zijn".

Subsidie natuurinclusieve landbouw

Natuurlijk is er geld nodig om het actieplan tot een succes te maken. De provincie zal zich daarover nog uit moeten spreken. Er is al wel het nodige gebeurd: in 2018 stelde de provincie Gelderland een subsidieregeling open voor natuurinclusieve landbouw. Daar is €900.000 voor uitgetrokken. Zes projecten beginnen binnenkort. In juni 2019 komt een tweede openstelling van de regeling.

Meer informatie

Tekst: Willem Drok, Provincie Gelderland
Foto's: Lyda Dik (leadfoto: biologisch melkveebedrijf bij Halle, Achterhoek); Henny Brandsma, Buiten-beeld