Braakballen

Oproep: laat uw oude en nieuwe waarnemingen meetellen voor de Rode Lijst Zoogdieren

Zoogdiervereniging
30-MEI-2019 - In opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt de Zoogdiervereniging aan de actualisatie van het basisrapport voor de Rode Lijst Zoogdieren. Om hier een goede inschatting van te kunnen maken, roept de Zoogdiervereniging iedereen op om (oude en recente) zoogdierwaarnemingen in te voeren in de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF).

De Rode Lijst geeft aan hoe de Nederlandse zoogdieren ervoor staan: welke gaan goed en welke zijn (ernstig) bedreigd? De beoordeling van de Rode Lijst Zoogdieren omvat onder andere een beeld van de tijd rond 1950. Die data zijn verre van compleet. Steeds meer archieven en schoenendozen gaan open bij pensionado’s die tijd hebben om hun veldboekjes en braakballen uit die tijd uit het stof te halen. Dat is voor de Rode Lijst goud waard!

Oude ballen

Eind jaren 60 verzamelde de heer de Bruijn braakballen en publiceerde erover in 1979. Op papier natuurlijk, er waren geen digitale sporen van te vinden in de NDFF. “Tja, heb ik die bewaard… Daar zou ik eens naar moeten zoeken…” En inderdaad: de braakballen bleken al tientallen jaren ergens onderin een kast te liggen. Deze data worden nu ingevoerd in de Nationale Databank Flora en Fauna als basis voor de Rode Lijst. 

Musea

Daarnaast zijn er enthousiastelingen die in musea gaan zoeken. Een mooi voorbeeld is een relatief recente vondst van nog ongeplozen oude kerkuilbraakballen uit 1930-1960 in het archief van Naturalis door Kees Mostert. Daarmee wordt het verspreidingsbeeld van de periode 1950-1960 weer wat completer.

1950 in beeld brengen

Hoe meer we weten van de wilde zoogdieren in Nederland rond 1950, hoe beter. Het gaat om zeldzame soorten, zoals de baardvleermuis, maar ook juist om heel algemene soorten als de veldmuis.

Van sommige soorten was in 1950 al veel bekend. Deze informatie is vastgelegd in de Atlas van Van Wijngaarden, Van Laar en Van Trommel uit 1971. Gegevens uit die tijd worden nu echter pas gedigitaliseerd. En ook (her)ontdekt!

Meedoen?

We vermoeden dat er nog meer oude zoogdierwaarnemingen zijn, uit braakbalpartijen, in veldboekjes, of excursieverslagen. Kent u iemand die lang geleden braakballen uitploos? Dit is heel waardevol voor onze Rode Lijst en daarmee voor de bescherming van zoogdieren in Nederland. Voer daarom ook oude gegevens in de NDFF in!

We roepen daarom op om waarnemingen te blijven toevoegen aan de NDFF. Niet alleen van de zeldzaamheden, maar zeker ook van de algemenere soorten. Waarnemingen die voor 1 september 2019 zijn geladen op de NDFF kunnen meedoen voor de Rode Lijst.

U kunt uw waarnemingen doorgeven op telmee.nl of waarneming.nl. Voeg foto’s toe met bewijs van bijvoorbeeld veldboekjes. Wilt u hulp bij het invoeren van data in de NDFF, meld dit dan bij info@zoogdiervereniging.nl.

In musea zoals Naturalis zijn gegevens beschikbaar van zoogdieren die nog niet in de NDFF staan. Het opsporen is een zeer nuttig en tijdrovend klusje. Wij zijn op zoek naar mensen die als vrijwilliger willen bijdragen door historische data te zoeken in musea en deze in te voeren in de NDFF. Wilt u daarbij helpen? Meld u dan bij info@zoogdiervereniging.nl.

Tekst: Ellen van Norren, Zoogdiervereniging en Jasja Dekker, Jasja Dekker Dierecologie
Foto: Dick Bekker (leadfoto: braakballen)