Moeraslantaarn

Moeraslantaarn gezien? Geef het door!

FLORON
27-MEI-2021 - De uit Noord-Amerika afkomstige Moeraslantaarn is een opvallende verschijning in het voorjaar. Met haar grote gele bloeiwijze is deze invasieve exoot niet te missen in de korte voorjaarsvegetatie. Vanwege het verdrukkende karakter van Moeraslantaarn staat de soort op de Unielijst en moet voorkomen worden dat de plant zich uitbreidt. Geef daarom je waarnemingen door!

Moeraslantaarn bloeiwijze

Moeraslantaarn (Lysichiton americanus) is een tot één meter hoge aronskelkachtige plant die bloeit in april en mei. Moeraslantaarn komt oorspronkelijk uit de westelijke staten van Canada en de Verenigde Staten, en is in Nederland en Europa geïmporteerd als tuinplant. Vanuit tuinen, parken en landgoederen kan de soort verwilderen. In tegenstelling tot veel andere invasieve exoten, die vooral voorkomen op verstoorde gronden, gedijt Moeraslantaarn ook heel goed in min of meer stabiele en ongestoorde habitats zoals moerassen, broekbossen en oevers van rivieren, beken en meren. 

Invasieve exoot

Het is een trage groeier, maar door vegetatieve vermeerdering en door zaden die dichtbij de ouderplant kiemen, kunnen na verloop van tijd dichte bestanden vormen. In onder andere Ierland, Groot-Brittannië en Duitsland is geconstateerd dat de natuurlijke vegetatie geheel door Moeraslantaarn werd verdrongen. Hierbij zijn lokale kwetsbare populaties van onder andere Sterzegge, Moerasviooltje en orchideeën verdwenen. Om deze reden is Moeraslantaarn op de Unielijst geplaatst. Dit is een Europese zwarte lijst van invasieve exoten, die lidstaten verplicht invasieve exoten te bestrijden, of verdere verspreiding te voorkomen als uitroeiing niet meer mogelijk is. Hoewel de soort in Nederland nog geen of slechts beperkt schade heeft veroorzaakt, roept FLORON op waakzaam te zijn en te voorkomen dat de soort zich uitbreidt. Omdat Moeraslantaarn een trage groeier is, is directe actie doorgaans niet urgent.  

Herkenning

De bloeiwijze bestaat uit een heldergeel schutblad dat de bloeikolf met zeer kleine bloemen onderaan omsluit. Het is een overblijvende plant met een korte, dikke wortelstok en zeer grote glanzende groene bladeren. Deze zijn langwerpig eirond met een afgeknotte tot wigvormige voet en hebben een stompe tot spitse top. Na de bloeitijd sterft de bloeiwijze af, maar blijven de bladeren aanwezig. Een ander niet te missen kenmerk is de vieze geur van de plant. De bloemen, en ook de bladeren bij kneuzing, verspreiden een aasgeur en lokken daarmee vliegen en kevers die zorgen voor bestuiving van de plant. Niet voor niks is de Engelse naam American Skunk-cabbage (skunk = stinkdier).  

Geef waarnemingen door

Om te voorkomen dat Moeraslantaarn zich verspreidt, is het belangrijk waarnemingen door te geven. Met name als de soort bij open water groeit, kan het hard gaan zodra het zaad zich via stromend water verplaatst. Heb jij Moeraslantaarn gezien? Geef je waarneming dan door via de NOVA-app of Waarneming.nl

De tot een meter hoge Moeraslantaarn is een flinke jongen om uit te steken of te rooien

Bestrijding

Bestrijding van Moeraslantaarn is relatief eenvoudig, maar vergt wel een lange adem. Rooien of uitsteken tot onder het maaiveld, bij voorkeur vlak na volledige bladontplooiing, is meestal voldoende. Nazorg is belangrijk: zaden van Moeraslantaarn blijven minstens negen jaar kiemkrachtig en achtergebleven rhizoomfragmenten kunnen na enkele jaren weer uitgroeien tot bloeiende planten. 

Tekst: Leonie Tijsma & Baudewijn Odé, FLORON
Foto's: Willem Braam; Hinko Talsma; Durk Jelle Venema