Natuurjournaal 28 januari 2022

Vandaag begint dan eindelijk de Nationale Tuinvogeltelling. Kijk een half uurtje naar buiten en tel alle vogels die zich in de tuin bevinden. De kans is groot dat er een mees voorbijkomt: vorig jaar eindigden de koolmees en de pimpelmees landelijk op de tweede en derde plaats. Daarom bespreken we hier nog even de drie mezen die vorig jaar in de landelijke top 25 eindigden.

Allereerst is er de koolmees: wie kent hem niet? Deze bekende mees herken je direct aan zijn gele buik en (steen)koolzwarte hoofd. Als je een koolmees in de tuin ziet, let dan eens op de zwarte buikstreep. Daar is namelijk veel informatie aan af te lezen. Koolmeesmannen hebben een brede streep, die breder wordt tussen de poten. De borststreep van vrouwtjes is veel dunner en grilliger. Onderling kijken koolmezen ook naar die borststreep. Mannetjes met een bredere streep zijn dominanter dan mannetjes met een minder brede streep. Als ze er onderling niet uitkomen, vechten ze om te bepalen wie de sterkste is.

De kans is groot dat de pimpelmees ook een bezoekje brengt aan de achtertuin. Bij deze soort zien de mannetjes en de vrouwtjes er hetzelfde uit. Aan hun bekende blauwe petje kan je ze direct herkennen. Wij kunnen het niet zien, maar de blauwe petjes van de mannetjes reflecteren UV-licht. Pimpelmeesvrouwtjes kunnen dit licht wel waarnemen en zijn gek op die blauwe veren. Hoe meer licht er wordt uitgestraald, des te aantrekkelijker zijn de mannetjes.

Ook de staartmees werd vorig jaar veel gezien in Nederlandse tuinen. Lang niet zoveel als de koolmees en de pimpelmees, maar genoeg om in de top 25 te eindigen. Mensen halen de koolmees en de pimpelmees nog wel eens door elkaar, maar de staartmees is met geen andere mees te verwarren. De lange staart en het schattige bolvormige lichaam maken deze soort onmiskenbaar. Vaak trekken staartmezen in groepjes op. Ze blijven altijd in de buurt van hun geboorteplaats, en zwerven hooguit een paar kilometer verder. Als je al vaker staartmezen in de tuin hebt gezien, is de kans dus groot dat ze ook tijdens de tuinvogeltelling even langskomen!

Tekst: Marjolein Mooij, NatureToday.nl
Foto’s: Jan van der Straaten, Saxifraga; Martin Mollet, Saxifraga; Luuk Vermeer, Saxifraga