Veelkleurig vergeet-mij-nietje

Van één naar twee Veelkleurige vergeet-mij-nietjes

FLORON
27-APR-2022 - Twee Veelkleurige vergeet-mij-nietjes? Dankzij een recent onderzoek door Gerard Dirkse, Leni Duistermaat en Ben Zonneveld weten we dat ‘ons’ Veelkleurig vergeet-mij-nietje niet uit één, maar twee (onder)soorten bestaat. De verspreiding van beide soorten is nog onvoldoende bekend. Hoogste tijd om ze nader voor te stellen.

De één heet Veelkleurig vergeet-mij-nietje (Myosotis discolor subsp. discolor), de ander Bleek vergeet-mij-nietje (Myosotis discolor subsp. dubia) (subsp. staat voor ‘ondersoort’). Het recente onderzoek heeft echter duidelijk gemaakt dat deze ondersoorten beschouwd moeten worden als twee afzonderlijke soorten.

Zoals de meeste eenjarige Vergeet-mij-nietjes bloeien het Veelkleurig vergeet-mij-nietje en Bleek vergeet-mij-nietje vroeg in het jaar, van half april tot begin juni. Wie er oog voor heeft kan ze nu bloeiend aantreffen. Voor zover nu bekend heeft Veelkleurig vergeet-mij-nietje (subsp. discolor) een voorkeur voor drogere habitats, zoals zandige bermen en allerlei rommelplekken in de stad. Bleek vergeet-mij-nietje (subsp. dubia) lijkt juist een voorkeur te hebben voor wat vochtige standplaatsen, zoals slootkanten en hooilanden.

Herkenning

Veelkleurige vergeet-mij-nietjes zijn van de andere in Nederland voorkomende vergeet-mij-nietjes te onderscheiden doordat de bloemkroon tijdens de bloei verandert van kleur. Het onderscheid tussen beide (onder)soorten is subtiel. Bij Veelkleurig vergeet-mij-nietje zijn de jonge bloemen bleekgeel en de oudere roze of blauw. De bloemen zijn ook wat groter (twee tot drie millimeter) dan die van Bleek vergeet-mij-nietje (één tot twee millimeter). Bij deze laatste verkleuren de bloemen bovendien van wit naar helderblauw. Tot slot staan bij Veelkleurig vergeet-mij-nietje de bovenste stengelbladen meestal tegenover elkaar (maar niet altijd), bij Bleek vergeet-mij-nietje staan de bladen altijd verspreid langs de stengel.

Bij het op naam brengen is het verstandig om goed naar alle genoemde kenmerken te kijken. Voor het onderscheiden van Veelkleurig- en Bleek vergeet-mij-nietje is er nu een determinatiehulp.

Links (onder)soort discolor met jonge bleekgele bloemen en oudere blauwe bloemen. Rechts (onder)soort dubia met jonge witte bloemen verkleurend naar helder blauw

Op onderzoek uit

Omdat we graag een beter beeld willen vormen van de verspreiding en ecologie van Veelkleurig- en Bleek vergeet-mij-nietje, vragen we je ons te helpen om daarachter te komen. Als je in de gelegenheid bent, ga dan op zoek naar beide vergeet-mij-nietjes en geef waarnemingen door via waarneming.nl of met de nieuwe VERA-app. Voorzie je waarnemingen van foto’s, zorg ervoor dat de bloemen goed in beeld zijn, en voeg tevens wat informatie over de groeiplaats toe.

Binnenkort verschijnt in Gorteria een artikel over het onderzoek aan Myosotis discolor door Gerard Dirkse, Ben Zonneveld en Leni Duistermaat (Naturalis Biodiversity Center). De artikelen van Gorteria zijn voor iedereen gratis te downloaden via natuurtijdschriften.nl.

Tekst: Stef van Walsum & Edwin Dijkhuis, FLORON
Foto's: Stef van Walsum; Willie Riemsma; Hanneke Waller