Versterken van de natuur en ruimte voor economie met handig Gelders puntensysteem

Tussen en rondom de natuurkernen van het Gelders Natuur Netwerk ligt de Groene Ontwikkelingszone (GO). Deze GO heeft geen bestemming natuur, maar is wel verweven met de natuurgebieden. Het gaat bijvoorbeeld om landbouwgrond, recreatieterreinen of landgoederen. Ook de ecologische verbindingszones vallen binnen de GO. Daarom heeft de GO vaak een belangrijke functie in het verbinden van natuurterreinen. Planten en dieren kunnen zich via de GO naar andere gebieden verplaatsen.

Als je wilt bouwen of ondernemen in deze zone en het bestemmingsplan moet worden gewijzigd, dan kan dat alleen als je ook de natuurwaarden versterkt. Daarvoor bestonden al regels. Het bleek voor initiatiefnemers echter vaak niet duidelijk wat ze precies moesten doen en laten.

Als je wilt bouwen of ondernemen in deze zone en het bestemmingsplan moet worden gewijzigd, dan kan dat alleen als je ook de natuurwaarden versterkt. Daarvoor bestonden al regels. Het bleek voor initiatiefnemers echter vaak niet duidelijk wat ze precies moesten doen en laten. Daarom heeft provincie Gelderland een puntensysteem ontwikkeld voor de GO. Dit helpt een initiatiefnemer te bepalen met welke omvang hij de natuur moet versterken. Dat gaat in drie stappen. Eerst berekent hij hoeveel natuurwaarden er verloren gaan door zijn ontwikkeling: dit levert een aantal punten op. Het verwijderen van een rij knotwilgen van meer dan honderd jaar oud kost meer punten dan een rij knotwilgen van vijftien jaar oud. Vervolgens berekent hij wat de impact van de ontwikkeling is op de natuur. De punten uit deze twee stappen telt hij op. Vervolgens moet hij minstens zoveel punten behalen met natuurversterkingsmaatregelen.

Een rekenvoorbeeld

Een projectontwikkelaar wil een zonnepark aanleggen in de GO met een functioneel oppervlak van 3,5 hectare. Op deze locatie ligt ook een ecologische verbindingszone. De projectontwikkelaar berekent dat de impact van dit zonnepark 3900 punten bedraagt. Hij kiest ervoor de natuur te versterken met de aanleg van een poel, een oeverzone van een halve hectare, een halve hectare aan houtsingels en een halve hectare aan kruiden- en faunarijk grasland. Dat levert in totaal 4400 punten op. De keuze van deze maatregelen moeten passen bij de kernkwaliteiten van de locatie en dat betekent in dit voorbeeld dat hij de GO op deze locatie voldoende versterkt: bij 3,5 hectare zonneveld wordt ook 1,5 hectare aan natuur ontwikkeld.

Als nieuwe natuur niet aansluit op bestaande natuur, gaan planten en dieren er alsnog weinig op vooruit. Daarom hanteert het puntensysteem ook een prioritering voor de locatie van versterkingsmaatregelen:

1. Binnen het plangebied, grenzend aan het Gelders natuurnetwerk;
2. Grenzend aan het plangebied en aan het Gelders natuurnetwerk binnen de GO;
3. Nabij het plangebied, binnen of grenzend aan de GO.

Meer natuur, ruimte voor economische ontwikkelingen

Provincie Gelderland heeft twee doelen met het puntensysteem: versterken van de natuur en ruimte bieden voor economische ontwikkeling. Er moet altijd meer geïnvesteerd worden in de natuur dan er verloren gaat. Bovendien is vastgelegd dat de samenhang behouden moet blijven. Een zonnepark dat de functie als verbindingszone aantast, is bijvoorbeeld niet toegestaan. Daarnaast mag het gemeentebestuur, dat verantwoordelijk is voor vergunningverlening, alsnog maatwerk leveren in situaties die niet in de rekenregels passen.

Meer informatie 

• Nieuwe regels Groene Ontwikkelingszone in Gelderland.

Tekst en beeld: Provincie Gelderland