absintlichtmot - primair

Absintlichtmot: nieuw voor Nederland!

De Vlinderstichting, Microlepidoptera.nl, NEV sectie Snellen
3-AUG-2022 - In de ochtend van 3 juli 2022 vonden we bij het leeghalen van onze nachtvlinderval op ons vakantieadres in Breskens een voor ons onbekende lichtmot (Pyralidae). Het dier was opvallend getekend, maar ‘er wilde geen kwartje vallen’. Ook de automatische soortherkenning gaf geen bevredigende match. Het bleek een nieuwe soort voor Nederland te zijn.

We maakten een paar foto’s om later nog eens verder te puzzelen. Thuisgekomen na onze vakantie bij het vergelijken van de foto’s met afbeeldingen in onze vlinderboeken en van lichtmotten op het internet, ‘viel het kwartje wel’! De vlinder leek als twee druppels water op Euzophera cinerosella, een soort die nog niet in Nederland was vastgesteld.

Voorkomen

De lichtmot Euzophera cinerosella is een soort die in vrijwel alle landen van Europa lokaal voorkomt. Van Spanje in het zuiden tot de Scandinavische landen in het noorden en oostelijk tot in Rusland is de soort bekend. Maar behalve uit Nederland, bleken er ook in het dichtbij Breskens gelegen België geen waarnemingen bekend. De dichtstbijzijnde plekken waar de soort voorkomt zijn Engeland, Wales en Duitsland. In het Verenigd Koninkrijk komt de soort lokaal voor in de zuidelijke kustgebieden op open, warme plekken en ook in Duitsland is de soort lokaal aanwezig waar de waardplant groeit. De waardplant van de soort is absintalsem (Artemisia absinthium) en de Nederlandse naam absintlichtmot is dus afgeleid van de waardplant.

Leefwijze en herkenning

De absintlichtmot uit BreskensDe vlinder vliegt in de zomermaanden, vooral in juni en juli en eigenlijk alleen ’s nachts. Overdag wordt de vlinder bijna niet gezien, maar ’s nachts komen de vlinders goed op licht af. De rupsen zitten in de wortelstokken van absintalsem en overwinteren daar. De vlinders zijn relatief goed herkenbaar door de grootte, de zwarte, sterk gehoekte dwarsband ongeveer halverwege de vleugel, de duidelijke zwarte stip op de vleugel omgeven door een wit veld en de duidelijke zwart-witte tekening langs de voorrand van de vleugel dichtbij de vleugelpunt.

Populatie?

Tijdens ons verblijf van een week hebben we elke nacht de nachtvlinderval aan gehad. Toch hebben we maar één exemplaar van de absintlichtmot aangetroffen. Het ligt dus voor de hand om te concluderen dat het om een zwervend exemplaar gaat. Toch is er misschien een vervolg mogelijk. De waardplant absinthalsem is een vrij zeldzame plant in Nederland, maar precies rond Breskens, waar onze vlinderlamp stond, is een vrij grote groeiplaats. En daarmee is het niet ondenkbaar dat er rond Breskens een populatie van de absintlichtmot aanwezig is. Misschien moeten we dus nog maar eens terug voor vervolgonderzoek.

Tekst en foto: Dick en Mathilde Groenendijk