valse wolfspin lead,

Nog even over de valse wolfspin

EIS Kenniscentrum Insecten
8-SEP-2022 - In september is er altijd veel aandacht voor spinnen. De algemene kruisspin is groot en de jaarlijkse spinnentelling, waar iedereen aan mee kan doen, wordt gehouden. Een mooi moment om uit te leggen hoe boeiend spinnen zijn en hoe leuk het is dat deze dieren vlakbij huis geobserveerd kunnen worden. Soms pakt de aandacht anders uit, zoals gisteren met de valse wolfspin.

Nieuwe zuidelijke soort

De valse wolfspin (Zoropsis spinimana) is een vrij grote spin die van nature onder andere in Zuid-Europa voorkomt. Naar aanleiding van een nieuwsbericht uit Duitsland over de opmars van de valse wolfspin, werd bij EIS navraag gedaan over het voorkomen van deze soort in Nederland. Ook in Nederland neemt de soort toe. Nog niet zo heel lang geleden werd er slechts af en toe een exemplaar gezien in ons land, maar inmiddels zijn er heel veel waarnemingen. Het is duidelijk dat de soort zich uitgebreid heeft gevestigd en dat is snel gegaan. Vrij veel waarnemingen geven aan dat onbedoelde verplaatsingen, bijvoorbeeld met voedsel of planten uit Zuid-Europa, hiervoor (mede) verantwoordelijk zijn.

Indrukwekkend, maar niet gevaarlijk

De spin is best indrukwekkend en veel mensen willen bij een ontmoeting weten om welke soort het gaat. Dat komt niet alleen door de grootte, maar soms ook door het gedrag. Waar veel spinnen zich bij verstoring of bedreiging laten vallen of zich snel terugtrekken, doet de valse wolfspin dit in incidentele gevallen anders. Als ze opgepakt of anderszins bedreigd wordt, kan de spin bijten. Ze verdedigt zichzelf dus soms assertief (en níét agressief, want er is geen natuurlijke neiging om aan te vallen). Een beet is niet gevaarlijk en de klachten zijn mild.

In het nieuws

De valse wolfspin leent zich goed voor een verhaal over klimaatopwarming en verplaatsingen van dieren door onze handel; twee zaken die ervoor zorgen dat er heel veel nieuwe soorten in Nederland komen te leven. Ook de grote variatie in levenswijzen tussen de vele spinnensoorten die er zijn en het feit dat er veel spinnen rondom huis te vinden zijn, zijn interessant om te behandelen.

Er werd gisteren echter een kort artikel gepubliceerd waarbij de termen ‘giftig’ en ‘agressief’ eigenlijk de meest in het oog springende inhoud vormden. Het bericht werd vervolgens massaal opgepakt door de media. De naam ‘valse wolfspin’ en het feit dat de soort incidenteel mensen bijt, hebben ertoe geleid dat onnodige angsten komen bovendrijven. De spin is echter niet ‘vals’, maar kreeg de naam omdat ze wel op wolfspinnen (familie Lycosidae) lijkt, maar dat niet echt is (ze komt namelijk uit de familie Zoropsidae). Bovendien zijn alle spinnen giftig en zijn spinnenbeten zeer zeldzaam (ook bij de valse wolfspin) en in Nederland bijna per definitie ongevaarlijk.

Tot slot

Valse wolfspinOnze valse wolfspin, die voor een korte storm in een glas water heeft gezorgd, is dus helemaal niet gevaarlijk. Gelukkig is Nederland enkele deskundigen rijk die al snel een goede nuance aanbrachten op internet en tv. Nu is het maar hopen dat alle aandacht als neveneffect heeft dat veel mensen aankomend weekend in huis en tuin op zoek gaan naar deze interessante dieren, erdoor geboeid raken en hun waarnemingen invoeren voor de landelijke Spinnentelling. Deelnemen aan deze telling kan op de website Tuintelling.nl en van de verzamelde gegevens kunnen we leren hoe het met onze spinnen gaat.

Tekst: Jinze Noordijk, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto: Sandra Brennand