Effecten stikstof Veluwe lijken ook te spelen op Utrechtse Heuvelrug
OBN NatuurkennisEr is al veel bekend over de negatieve effecten van stikstof op de natuur en bodem in de Europees beschermde Natura 2000-gebieden, zoals de Veluwe. Over de effecten op andere natuurgebieden, zoals de Utrechtse Heuvelrug is veel minder bekend. Terreinbeheerders zien echter dat ook hier het nodige aan de hand is, waaronder vergrassing van heide, sterfte van eiken en plakkaatvorming door mos in stuifzandgebieden.
Utrechtse Heuvelrug lijkt behoorlijk op de Veluwe
Het Utrechts Landschap heeft het OBN Natuurkennis gevraagd te onderzoeken of de kennis over de Veluwe ook bruikbaar is voor de Utrechtse Heuvelrug. Conclusie is dat het zeer waarschijnlijk is dat de negatieve effecten van stikstof op de Veluwe ook spelen op de Heuvelrug, want de geomorfologie, bodems, vegetatietypen en stikstofbelasting zijn deels vergelijkbaar. Het grootste verschil is dat de Utrechtse Heuvelrug veel smaller is dan de Veluwe, waardoor er naar verhouding meer hellingen zijn waar grondwater naar boven komt. Dit grondwater heeft invloed op de hoeveelheid stikstof in de bodem. Om kennis over de Veluwe toe te kunnen passen op de Utrechtse Heuvelrug, moet daarom eerst gekeken worden of het onderzoek op de Veluwe niet alleen gaat over de hoge gronden, maar ook over de hellingen.
Herstelmaatregelen blijven maatwerk
In het rapport wordt een aantal maatregelen besproken die de negatieve gevolgen van stikstof kunnen verminderen. Dit zijn maatregelen als kleinschalig plaggen of toedienen van steenmeel. Alle genoemde maatregelen zijn in principe ook toepasbaar op de Utrechtse Heuvelrug, maar zowel op de Veluwe als de Utrechtse Heuvelrug blijft herstel maatwerk. Een belangrijk advies is daarom om een meetnet in te stellen om de bodemkwaliteit op de Utrechtse Heuvelrug structureel te meten. Hiermee kunnen verbeteringen en knelpunten worden vastgesteld. Ook kan er dankzij de meetgegevens actie worden ondernomen nog voordat kenmerkende planten- en diersoorten zijn verdwenen.
Meer informatie
- Rapport Stikstofgevoeligheid en maatregelen op de Utrechtse heuvelrug vergeleken met de Veluwe (pdf; 1,1 MB).
Tekst: OBN Natuurkennis
Foto's: Renk Ruiter; Hans Dekker, Saxifraga