Actief met ANEMOON in zee

Stichting ANEMOON
29-MEI-2023 - Stichting ANEMOON onderzoekt al decennialang met vrijwillige waarnemers het leven in zee en in onze kustwateren. We inventariseren wat er aanspoelt, houden in de gaten wat tussen bij eb droogvallende stenen leeft en monitoren met duikers en snorkelaars onder de waterspiegel. De A van ANEMOON staat voor analyse, maar kan ook staan voor 'Altijd Actief'. Ook met Pinksteren.

Zeebeestjes die in de nabije kustzone leven worden in de gaten gehouden via het Strandaanspoelsel Monitoring Project (SMP). Via wat op het strand aanspoelt volgen we populaties van mariene organismen: dieren en ook wieren. Dat gebeurt op vaste tijden op een vast traject. Inmiddels zijn er ruim een dozijn van die SMP-trajecten langs de Nederlandse kust (plus nog enkele in oprichting). Hier worden op regelmatige basis systematische tellingen uitgevoerd voor een flink aantal soorten. Als in zee dingen veranderen, zie je dat al snel terug in het aanspoelsel. Maar we zijn niet alleen op het strand actief, ook onder water! Ga je mee met ons in zee?

Aanspoelsel checken bij Westenschouwen

Om voor de hele Nederlandse Noordzeekust een representatief beeld te krijgen van populaties en optredende veranderingen, breiden we het aantal SMP-trajecten nog wat verder uit. Een van de recentere trajecten is in januari 2022 opgericht bij Westenschouwen. Hier inventariseren de waarnemers maandelijks een vast traject van twee kilometer. Ook op eerste Pinksterdag waren ze hier actief. De groep verzamelt steeds bij de rolstoelparkeerplaats bij Kampweg 11 en gaat dan naar 'De Punt' waar het SMP-traject start. Vanaf De Punt gaan we al inventariserend naar de Stormvloedkering in de Oosterschelde en daarna weer terug naar De Punt via de hoogwaterlijn. Tijdens het inventariseren kom je van alles tegen. Onlangs onder (veel) meer nog de Adderzeenaald. Het traject op Westenschouwen is zeer dynamisch. Golven, stroming en wind transporteren zand en organisch aanspoelsel waardoor het strand er steeds weer anders uitziet. Aangespoeld zeewier hoopt zich op aan de duinvoet waar het met regelmaat ondergestoven wordt door zand. Broedvogels maken er nestjes en kleine dieren leven in en van het aanspoelsel, zoals verschillende soorten kevers en wiervliegen. Dit gebied wordt niet machinaal gereinigd waardoor de natuur veel ruimte krijgt. Zo kunnen planten als Zeeraket groeien op het strand en kun je duizenden strandvlooien zien rondspringen in het vloedmerk. Er zijn geulen met platvisjes, zeesterren en garnalen. Bij de Stormvloedkering vormen grote stenen en keien het leefgebied voor zeeanemonen, huisjeslakken en zeewieren. Hoewel deze rotsbewoners niet meegeteld worden (ze vallen onder een ander project: het Litoraal Inventarisatie en Monitoring Project, LIMP) is het wel heerlijk om hier even te pauzeren in gezelschap van onder andere de hier levende prachtige zee-anemonen.

Adderzeenaald aangespoeld bij Westenschouwen. Familie van het Zeepaardje (en dus zeker geen slang). Ze bijten niet, maar zuigen onder andere minieme kreeftachtigen op met hun lange zuigsnuit. Net als zeepaardjes doen de mannetjes aan broedzorg en houden ze de jonkies enige tijd bij zich

Een keer meelopen?

Je hebt geen voorkennis van strandvondsten nodig om mee te lopen met een 'Strandwacht'-project, zoals de SMP-projecten in de wandelgangen ook wel genoemd worden (naar de naam van het nog steeds bestaande eerste project uit 1977 bij Katwijk-Noordwijk). Iedereen is welkom op elk van de vele projecten. We nemen Westenschouwen weer even als voorbeeld: voor nieuwe beginnende SMP-trajecten zijn twaalf bezoeken per jaar voldoende, met in iedere maand minimaal één inventarisatie/ telronde. Naast de projecten met een frequenter bezoek, kunnen zulke trajecten met minder telmomenten toch bijdragen aan het hoofddoel: het vaststellen van een representatieve landelijke trend voor de onderzochte soorten. Door zoals bij Westenschouwen te starten met een kleine groep waarnemers kunnen ook mensen met volle agenda’s meedoen. Er lopen nu al geregeld andere strandwachters mee. Wie meedoet met het SMP leert via andere ervaren strandwachters welke strandvondsten, dieren, wieren en planten algemeen voorkomen en welke vondsten zeldzaam zijn. Doe je ook mee? Graag even aanmelden door een e-mail te sturen naar Julia van Beinum.

Waarnemers tijdens een inventarisatieronde bij Westenschouwen (op de achtergrond de Stormvloedkering)

Andere activiteiten met Stichting ANEMOON

Van strand-aanspoelsel monitoren op het strand en onderzoek in de getijdenzone, tot duiken en snorkelen in zee en in onze kustwateren; doe mee met een activiteit en leer over week- en zeedieren, wieren en hun leefomgeving. Kijk in de agenda van Stichting ANEMOON voor meer informatie of ontdek wat er allemaal te doen is bij Stichting ANEMOON.

Ben je bijvoorbeeld nieuwsgierig naar het onderwaterleven bij schelpdierriffen? ANEMOON neemt je deze zomer graag mee op snorkelexcursie, zodat je zelf kunt beleven hoe mooi het leven in de zee kan zijn. De snorkelexcursies worden aangeboden in samenwerking met ARK. Je hebt geen snorkelervaring nodig om mee te doen met deze excursie! Kijk op de website van ARK voor meer informatie en om je in te schrijven.

Ga mee op snorkelexcursie!

Waarnemingen

Meldingen van deze en andere zee- en brakwaterorganismen en van land-, zoetwater- en zeeweekdieren zijn welkom bij Stichting ANEMOON en platforms als Waarneming.nl

Op de stenen van de Stormvloedkering leeft ook van alles. Zoals deze prachtige Zebra-anemonen. Die worden bij de Strandwachtrondes niet meegeteld, maar wel bij inventarisaties van het Litoraal Inventarisatie en Monitoring Project, LIMP, eveneens een project van Stichting ANEMOON

Tekst: Julia van Beinum en Adriaan Gmelig Meyling, beide Stichting ANEMOON
Foto's: Ad Aleman (snorkelaar onderzoekt en fotografeert voor ANEMOON onder water); Julia van Beinum, Martin Steegmans, Annamara de Wolf