Natuurjournaal 10 november 2023

Het is nogal wisselvallig weer, met af en toe toch ook best wat zon. Op zo’n moment kun je misschien nog een allerlaatste klein koolwitje zien vliegen. Dit witje is de algemeenste vlinder van Nederland en komt ook veel in stedelijk gebied voor. Gedurende het jaar zijn er meerdere generaties en de meeste klein koolwitjes vliegen in de zomer. Dit jaar waren er in september ook nog veel, en enkele ijzervreters houden het nog steeds vol. Afgelopen week werden er nog wel wat gezien. Zoals het witje op de foto hierboven, dat zich op 6 november in Zuid-Limburg in het harig knopkruid had verstopt. Het zou niet voor het eerst zijn: de allerlaatste – als in laat in het jaar – waarneming van een klein koolwitje werd een keer gedaan op 28 december. 

Een ander witje volgt hetzelfde jaarritme: talrijk in de zomer, nauwelijks te zien in de winter. Het is geen vlinder: de witte kwikstaart. Het leeuwendeel is nu niet meer in Nederland, maar aan het overwinteren in Noord-Afrika. Kleine aantallen witte kwikstaarten blijven wel hier overwinteren, maar bij kou zullen ze toch nog verder naar het zuiden vliegen. Eigenlijk doen ze dat in Nederland al: de meeste kans om in het winterhalfjaar een witte kwikstaart te zien, heb je in de zuidelijke helft van het land. Half maart zijn ze hier weer terug, net een maandje eerder dan de klein koolwitjes.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto’s: Jolanda van der Zijden, Waarneming.nl; Bart Vastenhouw, Saxifraga