plasmodium slijmzwam

Natuurjournaal 5 januari 2024

Nature Today
5-JAN-2024 - Gele smurrie en roestende ransuilen.

Je komt ze vooral tegen op nat dood hout: slijmzwammen. Slijmzwammen zijn geen echte paddenstoelen en maken een aparte ontwikkeling door. Het begint ergens met een spore. Als meerdere sporen zich samenvoegen dan ontstaat een massieve, meercellige structuur, die het plasmodium wordt genoemd. Dat is de gele smurrie op de foto. Het is een grote, meercellige massa zonder duidelijke celwanden. Deze massa beweegt zich voort door amoeboïde beweging en kan enorme afmetingen aannemen die met het blote oog zichtbaar zijn. Tijdens deze fase beweegt het plasmodium naar voedselbronnen. Op een gegeven moment komt het tot stilstand, zal dan zelf nieuwe sporen vormen en begint alles ergens opnieuw.

Roestende ransuil in een berk

Een echt herfst- en winterverschijnsel zijn roestende ransuilen. De ransuil is in principe een schemerjager, hetgeen betekent dat hij zich overdag schuilhoudt. Dat doen de vogels meestal in de kruin van naaldbomen of bijvoorbeeld in een dichte conifeer, vaak gezellig bij elkaar met een aantal soortgenoten. Groepen van twintig of meer komen voor. Wees niet verrast als je zo’n plek vindt in een boom vlak boven een druk fietspad of middenin een wintercamping. Overigens kan je ze op een mooie dag ook pontificaal open en bloot in een bladloze berk aantreffen zoals op de foto, maar dat gebeurt niet vaak. Hopelijk tref je er deze winter ook een paar.

Tekst en foto’s: Mike Hirschler, IVN