Nieuwe vindplaatsen van de strikt beschermde vermiljoenkever

De verrassing was groot toen vijf jaar geleden de vermiljoenkever ontdekt werd. De soort werd niet verwacht voor ons land, ondanks uitbreidingen in Midden-Europa. Waarschijnlijk heeft de uitbreiding te maken met klimaatfactoren en het meer beschikbaar komen van dood hout in onze bosgebieden. De vermiljoenkever leeft namelijk vrijwel permanent achter de schors van net gestorven bomen, zowel liggende als staande. Als broedboom kunnen verschillende boomsoorten gebruikt worden, in Nederland met name populier en zomereik. Naast dood hout is een hoge vochtigheidsgraad ook een vereiste: de vermiljoenkever is met name te vinden in vochtige tot natte bossen.

De afgelopen jaren zijn er veel inventarisaties gehouden. We weten nu dat de vermiljoenkever voorkomt in bossen langs de Dommel, Tongelreep, Sterkselse Aa, Goorloop, Bakelse Aa en de Hooidonkse Beek. Veel vochtige natuurgebieden in het zuiden van het land zijn echter nog niet onderzocht: de verspreiding is zonder twijfel groter dan we nu weten. Ook is de verwachting dat de uitbreiding door zal zetten, en mogelijk worden ooit gebieden als het Kempen~Broek, Het Groene Woud, het rivierengebied en de Biesbosch gekoloniseerd.

De komst van deze bijzondere kever naar ons land kan gezien worden als een fraai resultaat van het natuurlijker worden van onze bossen en is dus een pluim voor de natuurbeheerders. De aanwezigheid brengt wel verplichtingen mee. Hij staat op de Europese Habitatrichtlijn en de kevers zelf en zijn biotoop zijn strikt beschermd. Dit betekent dat in het verspreidingsgebied van de vermiljoenkever kwijnende, dode of omgevallen bomen en dikke dode takken in sommige gevallen strikt beschermd zijn en niet verwijderd kunnen worden. Dit zal niet zelden wringen met houtoogst, laanbeheer en ‘gevaarlijke’ bomen langs paden en wateren. Dit jaar zal met terreinbeheerders nagedacht worden over de mogelijkheden om in zulke gevallen mitigerende en compenserende maatregelen in te zetten.

Het onderzoek naar het voorkomen van de vermiljoenkever is gefinancierd door de provincies Limburg en Noord-Brabant en het WOT-NEM.

Tekst: Jinze Noordijk & Ed Colijn, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto’s: Theodoor Heijerman, EIS Kenniscentrum Insecten; Jinze Noordijk, EIS Kenniscentrum Insecten
Kaart: EIS Kenniscentrum Insecten