atalanta - primair

Wat een atalanta's!

De Vlinderstichting
26-JUN-2017 - Tijdens de lange fietstochten op Oerol vorige week moesten we om de 50 tot 100 meter stil staan om weer een langstrekkende atalanta in te voeren. De hele dag door vlogen er erg veel noordwaarts. Dat doorgeven is nu extra van belang omdat er dit jaar een groot Europees project is om de trek van de atalanta in kaart te brengen.

Op dit moment is de atalanta op veel plekken te zienHet project vraagt alle inwoners van (West) Europa om de atalanta’s die ze zien, door te geven. Als veel mensen mee doen, kun je een mooi beeld krijgen van hoe de trek verloopt. Hier in Nederland is het voorjaar tot dusver prima verlopen, want er zijn veel atalanta’s gemeld, ook op de routes die geteld worden in het kader van het Landelijk Meetnet Vlinders. In april zagen we de vlinders die hier hebben overwinterd en de eerste binnentrekkers. Dat waren er niet meer dan in andere jaren, maar vooral in mei en juni zien we dat er veel meer worden gezien dan normaal. Op het verspreidingskaartje is te zien dat de atalanta echt overal voorkomt. Zijn op verspreidingskaartjes stippen in zee vaak terug te voeren op foutjes, bij de atalanta zijn ze vast correct. Op de veerboten naar de Waddeneilanden zie je ze regelmatig, maar ook ver op de Noordzee kun je ze tegenkomen. Het zijn sterke vlinders en goede vliegers. Dat moet ook wel, want ze vliegen honderden kilometers.

Het aantal atalanta's in de routes van het Landelijk Meetnet Vlinders. Rood = 2017, blauw is gemiddelde 1992-2016 en een kaartje met recente waarnemingen van atalanta

Een zonnende atalanta in een bosrandDe atalanta’s die hier nu zijn trekken voor een deel nog door naar het noorden, maar er zijn er ook al flink wat die aan het voortplanten beginnen. Vooral op het eind van de dag kun je mannetjes territoria zien bezetten, vaak in de buurt van een bosrandje op een zonnige plek. Ze zitten daar en reageren alert op alles wat langsvliegt. Andere mannetjes worden fanatiek weggejaagd, vrouwtjes worden verleid om met ze te paren. Dat gebeurt waarschijnlijk bovenin de bomen, want het wordt maar zelden gezien. Vrouwtjes gaan op zoek naar plekken om hun eitjes af te zetten. Ze doen dat op grote brandnetel, want dat is de enige plant waarvan de rupsen kunnen leven. Ze zitten daarop niet in groepen bij elkaar, zoals dagpauwoog en kleine vos, maar de rupsen zitten alleen en kruipen weg in een blad dat ze tot een kokertje dichtspinnen. Over een week of vijf zullen de nakomelingen tevoorschijn komen, die voor een groot deel weer wegtrekken naar het zuiden.

Doet u mee?

Om die trektocht in kaart te brengen is er een groot Europees waarneemproject opgezet. We doen daar uiteraard graag aan mee en alle atalanta’s die worden doorgegeven op Waarneming.nl en Telmee, maar ook die uit de Jaarrond Tuintelling, zullen aan het project worden doorgestuurd. Als er resultaten bekend worden, houden we u daarvan zeker op de hoogte.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting