Stelkampsveld

Natuurherstel Stelkampsveld van start

Provincie Gelderland
15-NOV-2019 - Vanaf half november beginnen de werkzaamheden voor natuurherstel in het natuurgebied Beekvliet-Stelkampsveld, tussen Barchem en Borculo. In deze parel van de Achterhoek komen veel zeldzame planten- en diersoorten voor. Om de natuur in het gebied weerbaarder te maken, is het nodig om de verdroging tegen te gaan en de bloemrijke graslanden en heidegebieden te vergroten, en met elkaar te verbinden.

De Provincie Gelderland werkt samen met het Waterschap Rijn en IJssel, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en de betrokken gemeenten aan het natuurherstel. Stelkampsveld maakt deel uit van Natura2000, het Europese netwerk van beschermde natuur. We hebben daarmee de verplichting op ons genomen de zeldzame planten en dieren die hier leven, duurzaam in stand te houden. Daarvoor is behoud en versterking van het leefgebied nodig. Het natuurherstel is onderdeel van een grotere gebiedsaanpak in het Stelkampsveld.

Werkzaamheden

De eerste werkzaamheden bestaan uit het kappen van overwegend naaldbos op verschillende plekken. In totaal gaat het om ongeveer achttien hectare. Langs de zandwegen blijven stroken bomen staan; ook jeneverbesstruiken, waardevolle bomen en enkele groepjes bomen met landschappelijke waarde worden gespaard. Staatsbosbeheer wil het gekapte bos op eigen terrein terugplanten en zoekt nu uit waar dat kan.

Het naaldbos is ooit geplant of spontaan gegroeid op heidegrond, in een tijd dat de heide overal ontgonnen en bebost werd. Inmiddels is heide veel bijzonderder dan naaldbos. Zeker op plaatsen zoals hier, waar nog veel bijzondere soorten van vochtige heide en heischraal grasland voorkomen, bereik je veel winst voor de biodiversiteit door het bos te kappen. Zo ontstaat een aaneengesloten open gebied met vennen, heide en bloemrijke graslanden. Het gebied is dan één van de weinige plekken in de Achterhoek waar je het landschap van vóór de ontginningen kunt beleven. Omdat naaldbomen veel water verdampen, ook in de winter, helpt de boskap ook om de oorspronkelijke natte omstandigheden te herstellen.

Het tweede deel van het werk volgt vanaf september 2020. Dan gaat het om het afplaggen en afvoeren van de voedselrijke grond, maar ook wordt lokaal het kampenlandschap hersteld. Dit landschap van kleine, hoge akkers omringd door houtwallen, met daartussen lage beekdalgronden, is hier mooi behouden gebleven. Verder worden sloten gedempt en verondiept, zodat het natuurgebied natter wordt. Deze werkzaamheden duren naar verwachting tot medio 2021.

Na het natuurherstel zal zich meer bloemrijk beekdalgrasland ontwikkelen

Behoud biodiversiteit

Met het uitvoeren van deze maatregelen wordt het gebied beter afgerond en ingericht, en krijgt het een op de natuur afgestemde waterhuishouding. Daardoor is de natuur beter bestand tegen invloeden van buitenaf, zoals stikstof. Grijpen we niet in, dan zullen de vele zeldzame planten- en diersoorten die afhankelijk zijn van heide en van open en vochtige graslanden hier verdwijnen.

Gebiedsaanpak

De maatregelen voor natuur, landschap en water zijn onderdeel van een grotere gebiedsaanpak, onder leiding van een bestuurlijke begeleidingsgroep met vertegenwoordigers van de betrokken partijen en LTO-Noord. Hierin wordt gewerkt aan structuurverbetering van de landbouw, landschapsherstel en recreatie.

Tekst en foto's: Willem Drok, Provincie Gelderland