Nederlanders gelukkiger in duin, aan strand en op hei dan in park of agrarisch gebied

In een grootschalig burgeronderzoek heeft Wageningen Environmental Research op verzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving onderzocht of het geluksgevoel verschilt per type gebied waarin men zich bevindt. Deelnemers aan het onderzoek beantwoordden via de app HappyHier gemiddeld 25 keer de vraag hoe gelukkig zij zich op dat moment voelden. Dat gebeurde zowel als ze zich buiten bevonden, als wanneer ze in huis of op het werk waren. Tegelijkertijd registreerde de app in welk gebiedstype de deelnemers zich op dat moment bevonden. Hierdoor is nu ook voor Nederland bevestigd dat mensen zich in groene gebieden gelukkiger voelen dan in bebouwd gebied. Uit het onderzoek blijkt ook dat er verschillen bestaan tussen het geluksgevoel in de verschillende groene gebiedstypen. Nederlanders voelen zich aan de kust en in gebieden met lage natuurlijke begroeiing, zoals de hei, gelukkiger dan in parken en het agrarisch gebied. Dit betekent dat het bevorderen van bezoeken aan meer natuurlijke gebieden buiten de stad een middel is om het mentale welzijn van de bevolking te vergroten.

Parken rustiger en boeiender maken draagt bij aan geluk

Toch zijn ook stadsparken belangrijk voor het mentale welzijn. Uit ander onderzoek is immers bekend dat hoe vaak men een groengebied bezoekt er ook toe doet: hoe vaker, hoe blijvender het effect van het groen op het welzijn van de burgers. Aangezien voor het overgrote deel van de Nederlandse bevolking het stadspark het meest nabijgelegen, en daardoor veelal het vaakst bezochte, groengebiedstype is, is het blijvende effect van parken groot. Nader onderzoek moet uitwijzen welke factor op de lange termijn meer invloed heeft: het effect per bezoek of de bezoeksfrequentie.

Het onderzoek laat ook zien hoe de betekenis van stadsparken voor het mentale welzijn van de stadsbewoners vergroot kan worden. De deelnemers gaven namelijk ook aan hoe mooi, rustig en boeiend ze de plek vonden waar ze de vragen beantwoordden. Daaruit valt af te leiden dat ze zich vooral gelukkig voelden in gebieden die zij als rustgevend of boeiend ervaarden. Opmerkelijk genoeg speelt hoe mooi de deelnemers een gebied vinden een minder grote rol. Dit betekent dat het valt aan te bevelen om parken rustiger en boeiender te maken.

Grootschalig burgeronderzoek met smartphones

Wageningen Environmental Research voerde het onderzoek uit met de hiervoor speciaal ontwikkelde app ‘HappyHier’. Deelnemers konden deze app gratis downloaden in de app-stores voor zowel iOS- als Android-platforms. De app vroeg enkele keren per dag om een ​​korte vragenlijst in te vullen. De verzoeken waren zo geprogrammeerd dat er verhoudingsgewijs vaker naar ervaringen is gevraagd in de veelal minder frequent bezochte groene gebieden. Om het type gebied te kunnen bepalen waarin op het verzoek is gereageerd, zijn ook de locatiegegevens verzameld met behulp van de gps in de smartphone. HappyHier werd gelanceerd met een mediacampagne die op 1 mei 2016 startte. In de daaropvolgende maanden deden meer dan 4000 mensen mee, die samen meer dan 100.000 keer de vragenlijst invulden. Om conclusies te kunnen trekken, zijn statistische analyses uitgevoerd waarbij de onderzoekers corrigeerden voor andere factoren die de gelukstoestand kunnen beïnvloeden, zoals het zich binnen of buiten bevinden, de activiteit die men beoefent, het gezelschap waarin men verkeert en de weersomstandigheden.

Meer informatie

• Het artikel 'In which natural environments are people happiest? Large-scale experience sampling in the Netherlands' (pdf: 5,3 MB)
• Website HappyHier

Tekst en grafiek: WOT Natuur & Milieu
Foto: Wim Nieuwenhuizen