Test je kennis: wat weet jij over schubdieren, ofwel pangolins?
Stichting IFAWHet International Fund for Animal Welfare (IFAW) zet de weetjes op een rijtje:
Wat zijn schubdieren?
Schubdieren (ook wel ‘pangolins’ genoemd) zijn een bijzondere familie van insecteneters. Ze zien er misschien uit als reptielen met hun lichaam dat helemaal bedekt is met schubben, maar het zijn zoogdieren! Schubdieren zijn ongeveer net zo groot als een huiskat, met een kleine kop, lange snuit en dikke staart. Deze prehistorische zoogdieren, die al 80 miljoen jaar weten te overleven op aarde, worden nu met uitsterven bedreigd.
Wist je dat...schubdieren de enige zoogdieren ter wereld zijn die helemaal bedekt zijn met schubben?
Waar leven schubdieren?
Schubdieren komen voor in Afrika en Azië. Ze leven zowel in bossen als op de savanne. Sommige soorten schubdieren verschuilen zich graag in de holtes van bomen, terwijl andere soorten diepe holen in de grond graven om zich schuil te houden.
Welke verschillende soorten schubdieren zijn er?
Er zijn acht levende soorten schubdieren. Vier van de soorten komen voor in Afrika: het langstaartschubdier (Phataginus tetradactyla), het boomschubdier (Phataginus tricuspis), het reuzenschubdier (Smutsia gigantea) en het Temmincks schubdier (Smutsia temminckii). De andere vier soorten schubdieren leven in Azië: het Indisch schubdier (Manis crassicaudata), het Palawanschubdier (Manis culionensis), het Javaans schubdier (Manis javanica) en het Chinees schubdier (Manis pentadactyla).
Wat eten schubdieren?
Schubdieren worden ook wel 'geschubde miereneters' genoemd, en met een goede reden: ze gebruiken hun lange, kleverige tong, die ze wel 40 cm kunnen uitsteken, om mieren op te likken. Behalve mieren eten ze ook termieten, larven en andere kleine insecten.
Wist je dat...één schubdier tot wel 70 miljoen insecten per jaar kan verorberen? 70 miljoen!
Leggen schubdieren eieren?
Schubdieren leggen geen eieren. Mannetjes en vrouwtjes paren één keer per jaar en enige tijd daarna worden één tot drie jongen geboren. Schubdierjongen worden geboren met zachte, witte schubben die na een paar dagen uitharden. Een schubdierjong rijdt de eerste tijd op de rug van zijn moeder mee en houdt zich vast aan haar schubben.
Zijn schubdieren familie van gordeldieren?
Schubdieren en gordeldieren zijn allebei zoogdieren, net als wij, maar ze zijn niet nauw verwant. Schubdieren en gordeldieren lijken wel op elkaar, maar schubdieren zijn eigenlijk veel nauwer verwant aan honden, katten en beren dan aan gordeldieren.
Zijn schubdieren gevaarlijk?
Schubdieren zijn banger voor jou dan jij voor hen! Het zijn schuwe dieren die geen mensen zullen aanvallen. Bij gevaar rollen ze zich op tot een bal en hopen ze dat hun schubben roofdieren afschrikken.
Zijn schubdieren geschikt om als huisdier te houden?
Schubdieren zijn absoluut niet geschikt als huisdier. Bovendien is het illegaal om een schubdier in je bezit te hebben. De enige omgeving waarin ze goed gedijen is hun natuurlijke leefgebied. In veel dierentuinen die schubdieren probeerden te houden overleden de meeste dieren zelfs binnen een jaar na hun aankomst, vanwege stress of doordat ze niet wilden eten.
Waarom worden schubdieren bedreigd?
Schubdieren zijn de meest verhandelde zoogdieren ter wereld vanwege de grote vraag naar hun schubben en klauwen, die worden gebruikt in traditionele medicijnen. Hun vlees wordt in bepaalde Aziatische landen als een delicatesse beschouwd en ook in sommige Afrikaanse landen gegeten. Alle acht soorten worden inmiddels met uitsterven bedreigd, en drie soorten – het Chinees schubdier, Palawanschubdier en Javaans schubdier – staan zelfs op de lijst van ernstig bedreigde soorten.
Pangolins zijn de meest verhandelde zoogdieren ter wereld (Bron: IFAW)
Waar worden de schubben voor gebruikt?
In traditionele geneeskunde wordt gedacht dat de schubben een helende werking hebben. Ze zouden onder andere de bloedcirculatie bevorderen, ontstekingen remmen, huidaandoeningen verlichten en goed zijn voor de melkproductie bij vrouwen. Hiervoor bestaat echter geen enkel wetenschappelijk bewijs.
Wist je dat...hun schubben bestaan uit keratine: hetzelfde materiaal waar ook onze nagels en haren van zijn gemaakt?
Hoeveel schubdieren zijn er nog?
Schubdieren zijn moeilijk te bestuderen omdat het schuwe nachtdieren zijn die zich weinig laten zien. Het is dus moeilijk in te schatten hoeveel schubdieren er nog zijn. Natuurbeschermers zijn er echter zeker van dat de populaties van alle acht soorten kleiner worden. De gegevens over in beslag genomen levende schubdieren en de hoeveelheid in beslag genomen schubben, geven een indicatie van de gevolgen van de vraag naar schubben voor de schubdierpopulaties.
Meer informatie
- Dit doet IFAW om deze bijzondere dieren te beschermen
Tekst en film: International Fund for Animal Welfare (IFAW)
Foto's: 1StopBrunei Wildlife (leadfoto: het Javaans schubdier (ook wel Maleis schubdier genoemd) komt voor in Zuidoost-Azië); M. Shavez