green iguana (bijgesneden)

Florida's falende bioveiligheid bedreigt Caribische reptielen

Wageningen Marine Research
13-JUN-2023 - Florida is een hotspot voor uitheemse soorten, waaronder veel reptielen, die zich via de transport van goederen ongecontroleerd verspreiden naar het Caribisch gebied. De Peters's rock agame, een hagedis die oorspronkelijk uit Afrika komt, is een van de laatste soorten die zich van Florida naar de Caribische eilanden aan het verspreiden is. Natuurbeschermers uiten hun zorg voor de gevolgen hiervan.

Peter's rock agame in Florida. Volwassen mannetjes hebben een rode kop en staart

Florida staat algemeen bekend als een broeinest van invasieve uitheemse soorten, waaronder veel uitheemse reptielen van over de hele wereld. Het is niet ongewoon om verhalen te horen over groene leguanen – een soort uit Centraal-Amerika – die er bij kou uit de bomen vallen, of grote pythons uit Azië die azen op inheemse herten en alligators in de moerassen van de Everglades. Er zijn ook veel andere uitheemse soorten die veel minder aandacht krijgen, maar daarom niet minder schadelijk zijn.

Een van de meest verraderlijke 'vreemdelingen' is de Peters's rock agame – of Agama picticauda – een reptiel dat oorspronkelijk uit West- en Centraal Afrika ten zuiden van de Sahara komt. Deze kleurrijke hagedis arriveerde voor het eerst in Florida in de jaren 70 en heeft zich sindsdien verspreid over de Sunshine State, waar hij aast op een breed scala aan kleine dieren.

Uit recente citizen science observaties blijkt dat deze soort nu de Bahama's en de Britse Maagdeneilanden heeft bereikt. Hoogstwaarschijnlijk is de soort als verstekeling meegevoerd op schepen uit Florida. Een groep biologen en natuurbeschermers uit het Caribisch gebied spreekt nu haar grote bezorgdheid uit omdat deze regio een hotspot van biodiversiteit is met duizenden unieke inheemse soorten, waarvan er al meer dan 1500 met uitsterven worden bedreigd. Andere ongewenste vreemdelingen die zich de afgelopen jaren via Florida naar het Caribisch gebied hebben verspreid zijn onder andere groene leguanen (Iguana iguana), zwarte leguanen (Ctenosaura similis) en Aziatische huisgekko's (Hemidactylus frenatus).

Peter's rock agame in Florida

In hun brief aan het tijdschrift Animal Conservation, die mede is geschreven door Dolfi Debrot van Wageningen Marine Research, identificeren de auteurs bijna vijftig inheemse reptielensoorten die kunnen worden bedreigd als deze agame zich in het Oostelijke Caribisch gebied vestigt. Veel soorten lopen het risico te worden opgegeten door de agames en zelfs grote inheemse hagedissen zullen waarschijnlijk concurrentie ondervinden en worden verdrongen door het agressieve gedrag van de Peters's rock agame.

De auteurs van deze brief adviseren wetenschappers, natuurbeschermers, beleidsmakers, dierenartsen en grenscontrole-instanties om zeer alert te zijn op Peters's rock agames en andere uitheemse reptielen. Ze dringen er verder bij de transportsector op aan – vooral diegenen die vanuit Florida opereren – om op te letten  op de aanwezigheid van de agames en snel maatregelen te nemen om ze te verwijderen.

Meer informatie

Tekst: Wageningen Marine Research
Foto's: Hans Smulders (leadfoto: groene leguaan); Vijay Barve, iNaturalist; John Wolaver, iNaturalist