Opmars hooikoortsplant Alsemambrosia zet door in tuinen
FLORONAlsemambrosia (Ambrosia artemisiifolia) is een uit Noord-Amerika afkomstige plant. Hij is in Nederland geïntroduceerd via Alsemambrosiazaad in vogelvoermengsels (zoals strooi-, kippen- of duivenvoer en vetbollen). Zaden die naast de voederplaats op de grond vallen, kunnen kiemen en uitgroeien tot volwassen planten. In de bloeitijd – tussen begin augustus en eind oktober – leiden de sterk allergene pollen tot hooikoortsklachten én kunnen hooikoortspatiënten nu jaarrond klachten ervaren. Voor de komst van Alsemambrosia waren de herfstmaanden de hooikoortsvrije maanden. De zaden zijn tot veertig jaar kiemkrachtig, dus lang nadat jij of vorige bewoners de vogels in de tuin gevoerd hebben, kunnen nieuwe planten kiemen en hooikoortsklachten veroorzaken. Het is dan ook belangrijk dat we met z’n allen voorkomen dat Alsemambrosia zich verder verspreidt. Inmiddels is het niet meer toegestaan zaden van Alsemambrosia toe te voegen aan vogelvoer.
Echter, Alsemambrosia laat een sterke opmars zien in Nederland. In 1980 werd de soort nog in 200 kilometerhokken waargenomen, in 2020 waren dat er al bijna 1100; een ruime vervijfvoudiging! In 2022 werd maar liefst 60 procent van alle Alsemambrosias waargenomen in particuliere tuinen. De overige 40 procent wordt aangetroffen in natuurgebieden, begraafplaatsen, akkers en wegbermen. Deze populaties worden verwijderd door de terreineigenaren en -beheerders. Voor verwijdering van Alsemambrosia uit de particuliere tuinen zijn de bewoners zelf verantwoordelijk.
Op de oproep om waarnemingen van Alsemambrosia in tuinen door te geven en te verwijderen, werd veel gereageerd. Enkele foto’s en reacties delen we via de foto’s in dit natuurbericht. We zijn erg blij met alle betrokkenheid, en hopen dat we de opmars van en overlast door Alsemambrosia met deze extra aandacht kunnen stoppen.
Help mee
Om deze hooikoortsplant onder controle te houden en hooikoortsklachten in het najaar te verminderen, is actie nodig! Iedereen kan meehelpen door:
- Waarnemingen direct te melden via digitale platformen zoals de speciale smartphone-app snApp de exoot, via de VERA-app of via Waarneming.nl. Automatische herkenning van foto’s is mogelijk via Obsidentify, Pl@ntnet of iNaturalist. De waarnemingen worden doorgegeven aan de beheerder van het terrein.
- Bij de waarneming ook het aantal planten door te geven.
- Planten te verwijderen op gemeentegrond.
- Plant(en) te verwijderen uit de eigen tuin.
Staat er veel of al vele jaren Alsemambrosia in de buurt? Plaats dan een persbericht in de lokale krant! Hiervoor is een kant-en-klaar persbericht beschikbaar. Dit is (gratis) aan te vragen via info@floron.nl.
Meer informatie
- Herkenning via determinatievideo’s van Flora van Nederland.
- Herkenning via de pollenkalender en herkenningskaart van Pollennieuws.
- In het webinar van FLORON is aandacht voor herkenning, informatie over de soort en de bestrijding ervan.
- Engelstalig artikel over Alsemambrosia en hooikoorts (pdf: 432 KB) in het Nederlands Tijdschrift voor Allergie & Astma.
- Meer informatie over de verspreiding van zaden via vogelvoer en veevoer.
Tekst: Leonie Tijsma, Baudewijn Odé & Elske Koppenaal, FLORON
Afbeeldingen: Theo Westra; Chris Eijkholt; FLORON; Rens van der Knoop; Ine Troelstra