Gezondheidsrisico: Alsemambrosia vaak in tuinen gevonden, dus haal hem nu weg
FLORON, LUMC, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, Pollennieuws/Flora van Nederland, Wageningen University & ResearchAlsemambrosia is een exoot en al een aantal jaar bezig met een opmars in Nederland. Tijdens de bloei (vanaf augustus tot en met oktober) komen grote hoeveelheden pollen vrij. Dit pollen is sterk allergeen en veroorzaakt hooikoortsklachten. Ieder jaar is er daarom weer een oproep om plekken waar Alsemambrosia groeit te melden via apps als Obsidentify en de VERA-app. De laatste zeven jaar is er weer een toename te zien van het aantal meldingen van de plant, ook op nieuwe plekken. Deze meldingen worden doorgegeven aan beheerders van het betreffende terrein. Dit helpt om de wilde exemplaren in toom te houden. Een groot deel van de planten staat echter niet op beheerde terreinen maar in particuliere tuinen. In 2022 was maar liefst 60 procent van de 447 (goedgekeurde) meldingen afkomstig van particuliere tuinen. Deze tuinen worden in de jaarlijkse meldingen van de waarnemingen bij beheerders niet meegenomen, waardoor Alsemambrosia hier soms blijft staan en zich vanuit de tuin alsnog kan verspreiden in het wild.
De zaden van Alsemambrosia zijn grotendeels via vogelvoer (zoals strooi-, kippen- of duivenvoer en vetbollen) in onze tuinen terechtgekomen. Inmiddels is er wel een verbod, waardoor er geen of weinig zaden meer in vogelvoer mogen zitten. Zaden kunnen echter heel lang in de grond aanwezig zijn voordat ze kiemen, tot soms wel veertig jaar! Dus als je in het verleden vogels hebt gevoerd (of als wellicht de vorige bewoner dat heeft gedaan) is het nog steeds mogelijk dat Alsemambrosia in je tuin opkomt.
Graag willen we iedereen vragen om, als je Alsemambrosia in je tuin hebt staan, deze te verwijderen. Nu heeft de plant wel een aantal inheemse lookalikes waarmee hij te verwarren is, bijvoorbeeld bijvoet. Via deze determinatiesleutel (pdf: 9,4 MB) en onderstaande video kun je de verschillen zien en de echte Alsemambrosia herkennen. Obsidentify en andere automatische herkenningsapps hebben ook moeite met het onderscheid tussen deze soorten en zitten er nogal eens naast! Het kan dus geen kwaad om goed te controleren of de suggestie klopt, voordat je per ongeluk inheemse planten verwijdert.
Webinar over Alsemambrosia (Bron: FLORON)
Alsemambrosia kan ook huidirritatie veroorzaken, daarom kun je hier kijken hoe de plant veilig te verwijderen is. Gooi de plant weg in het restafval en niet in de GFT-bak, om verdere verspreiding te voorkomen.
Pas op! De zaden van Alsemambrosia behouden heel lang hun kiemkracht. Dus als je de plant in je tuin hebt verwijderd, let dan de komende jaren nog goed op of er niet weer planten gaan groeien.
Help mee
Om deze hooikoortsplant onder controle te houden en hooikoortsklachten in het najaar te verminderen is actie nodig! Iedereen kan meehelpen door:
- Waarnemingen direct te melden via digitale platformen zoals de speciale smartphone-app snApp de exoot, via de VERA-app of via Waarneming.nl. Automatische herkenning van foto’s is mogelijk via Obsidentify, Plantnet of iNaturalist. De waarnemingen worden doorgegeven aan de beheerder van het terrein.
- Bij de waarneming ook het aantal planten door te geven.
- Planten te verwijderen op gemeentegrond.
- Plant(en) te verwijderen uit de eigen tuin.
Staat er veel of al vele jaren Alsemambrosia in de buurt? Plaats dan een persbericht in de lokale krant! Hiervoor is er een kant-en-klaar persbericht beschikbaar. Dit is (gratis) aan te vragen via info@floron.nl.
Meer informatie
- Herkenning via determinatievideo’s van Flora van Nederland.
- Herkenning via de pollenkalender en herkenningskaart van Pollennieuws.
- In het webinar van FLORON is aandacht voor herkenning, informatie over de soort en de bestrijding ervan.
- Engelstalig artikel over Alsemambrosia en hooikoorts in het Nederlands Tijdschrift voor Allergie & Astma (pdf: 432 KB)
- Meer informatie over de verspreiding van zaden via vogelvoer en veevoer.
Tekst: Elske Koppenaal, FLORON; Jenneke Leferink & Johan van Valkenburg, NVWA; Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University & Research; Letty de Weger, LUMC; Maurice Martens, Flora van Nederland en Arno Vlooswijk, Pollennieuws.nl.
Foto's: Rutger Barendse, Daniël van Denderen; Thijs Groenewegen
Film: FLORON