Populatie gewone zeehonden daalt derde jaar op rij
Wageningen Marine ResearchHet is nog niet duidelijk welke factoren deze negatieve trend veroorzaken. Daarentegen herstelde het aantal getelde pups iets; een toename van tien procent. Het huidige aantal jonge dieren is vergelijkbaar met het aantal in 2017.
In Nederlandse Waddenzee daling iets groter
De ruitellingen zijn indicatief voor de werkelijke populatiegrootte. In 2021 en 2022 werd een daling in de aantallen ruiende zeehonden in het internationale waddengebied van respectievelijk vier procent en tien procent geconstateerd. In augustus 2023 daalde het aantal dieren voor een derde jaar op rij, en waren ze het laagst sinds 2010. In totaal werden 22.621 dieren geteld, vier procent minder dan in 2022. In Nederland was de daling iets groter en werden 6.706 zeehonden geteld, elf procent minder dan de 7.550 die in 2022 werden geteld. De aantallen dieren daalden in alle gebieden, behalve in Nedersaksen en Hamburg; mogelijk speelt daar ook een nieuwe telmethode een rol.
Mogelijke stagnatie of afname aantal pups
In juni telden de onderzoekers in het gehele waddengebied, van Nederland tot en met Denemarken, 9.334 pups, tien procent meer dan de telling in 2022, toen 8.514 pups werden geteld. In drie regio's van de Waddenzee werd een toename waargenomen. In Nederland werden 2.307 pups geteld. Dit is achttien procent meer dan vorig jaar. Ook in Denemarken en Sleeswijk-Holstein steeg het aantal, alleen in Nedersaksen en Hamburg werd een daling geconstateerd, en op Helgoland werden er geen pups geteld. Mogelijk stagneren of nemen de komende jaren de aantallen pups af in de Waddenzee, gezien de dalende trend in de populatie volwassen gewone zeehonden.
Op zoek naar meer inzichten aanhoudende afname populatie
Gegeven de stagnatie sinds 2013 en vervolgens de aanhoudende daling in de tellingen in de afgelopen jaren, is het duidelijk dat er met de gewone zeehonden iets aan de hand is. Het is nu zaak te achterhalen wat de mogelijke oorzaak of combinatie van oorzaken is. Omdat migratie en massale sterfte uit te sluiten zijn, denken de onderzoekers aan aantasting van het leefgebied en/of een verandering in de beschikbaarheid van voedsel die het gedrag van de dieren en overleving bepalen. Hierbij kan gedacht worden aan de achteruitgang van de habitat en verstoring in de Waddenzee, of in de steeds drukkere en vollere Noordzee waar de zeehonden foerageren. Verder onderzoek zal inzicht kunnen geven om de veroorzakers van de achteruitgang in de populatie te bepalen, en om te achterhalen hoe een verdere daling in de populatie gewone zeehonden wellicht kan worden stopgezet.
De gewone zeehondenpopulatie wordt jaarlijks in de zomer gemonitord in de Waddenzee van Denemarken, Duitsland en Nederland en op het eiland Helgoland, en geëvalueerd door de trilaterale Expert Group Marine Mammals.
De gewone zeehonden worden beschouwd als een van de iconische soorten in het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Echter omdat ze vooral in de Noordzee foerageren, fungeren ze ook als een indicatorsoort voor de Noordzee.
Meer informatie
Tekst: Sophie Brasseur en Cecile Leuverink, Wageningen Marine Research
Foto: Shutterstock/Wageningen Marine Research
Grafiek: Wageningen Marine Research