Noord-Hollandse oude dijken van internationaal belang voor paddenstoelen

Nederlandse Mycologische Vereniging
22-DEC-2023 - Oude dijken afzoeken naar wasplaten in Noord-Holland blijkt een belangrijke bezigheid, gezien de bijzondere, uiterst zeldzame soorten die er kunnen worden aangetroffen. We hebben een internationale verantwoordelijkheid voor deze overal verdwijnende paddenstoelen, met prachtige namen als Klaprooswasplaat, Grote vleugelspoorkorstzwam en Zonnegloedknotszwam.

Het is nu 22 december en het is wel gebeurd met de meeste paddenstoelen zou je denken. Inderdaad heeft de nachtvorst onder veel soorten paddenstoelen behoorlijk huisgehouden en zijn die inmiddels verdwenen. Toch zijn er nog steeds paddenstoelen te vinden, wat blijkt na diverse zoektochten in de regen. Op verschillende dijken werden toch nog enkele zeer zeldzame paddenstoelen waargenomen.

Internationale verantwoordelijkheid – Global Red List

Oude dijken afzoeken naar wasplaten in Noord-Holland is een belangrijke bezigheid gebleken, gezien de bijzondere soorten die er werden aangetroffen. Op enkele nieuwe locaties werden zelfs Klaprooswasplaten aangetroffen. De Klaprooswasplaat (Hygrocybe splendidissima, uiterst zeldzaam) staat zelfs op de Global Red List vermeld – de IUCN RED List of threated species – wat zoiets betekent als dat de soort overal als zeldzaam en bedreigd staat genoteerd. Hoe het mogelijk is in ons stikstofrijke landje is nauwelijks voor te stellen, maar de bijzondere vondsten spreken boekdelen. We hebben zonder meer een internationale verantwoordelijkheid voor deze overal verdwijnende paddenstoelen.

Zwartbruine knotszwam (Clavaria pullei)

Ook onderaan het talud van de dijk paddenstoelen

Vaak onderaan het talud van de dijk tegen het maaiveld aan werden bijzondere soorten aangetroffen. Hier groeit vaak bijna geen gras en met die regen is het er ook nog kleddernat. Wat hoger op het talud, en geregeld zelfs tussen het hoge gras, werden soorten als de Zwartbruine knotszwam (Clavaria pullei, uiterst zeldzaam) en de Ruwsporige knotszwam (Clavaria atrofusca, uiterst zeldzaam) ontdekt. Beide zijn slechts van een paar locaties bekend in ons land. Op deze locatie werd ook de uiterst zeldzame Grote vleugelspoorkorstzwam (Lindtneria trachyspora, uiterst zeldzaam) op kalkrijke grond tussen kruiden aangetroffen. Deze soort is eigenlijk een soort van dood loofhout en eigenlijk niet van een boomloze oude dijk. Blijkbaar bevestigt deze uitzondering de regel, maar dat zullen de toekomstige vondsten op graslanden en dijken moeten uitwijzen.

Ruwsporige knotszwam

Hondsbossche Slaperdijk

In het Noordhollands Dagblad van 9 december stond een enthousiast artikel over een aantal bijzondere paddenstoelenvondsten op de Hondsbossche Slaperdijk. Er werden zeldzame soorten in genoemd als de Koraaltrilzwam (Tremellodendropsis tuberosa, RL: Gevoelig), de Strogele knotszwam (Clavaria straminea, RL: Bedreigd) en de Zonnegloedknotszwam (Clavaria incarnata, RL: Bedreigd). Ook werden hier exemplaren van de Zwartgespikkelde wasplaat (Camarophyllopsis atropuncta, RL: Gevoelig) aangetroffen. Deze soort werd wel meer op deze dijk aangetroffen, maar de laatste vondst dateerde van 20 december 2008. Het zou best eens kunnen dat er anders gezocht moet worden op zeer oude grasdijken, ook als er een dik grastapijt op de dijk wordt aangetroffen, loont het blijkbaar de moeite vooral onderaan het talud nauwkeurig naar paddenstoelen te zoeken.

Zwartgespikkelde wasplaat (Camarophyllopsis atropuncta)

Tekst: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto’s: Leonard Minkema (leadfoto: Zwartbruine knotszwam); Martijn Oud