Melkwitte landnemertijn Leptonemertes chalicophora

Tweede exotische landsnoerworm duikt op in Nederland

EIS Kenniscentrum Insecten
2-JAN-2024 - Er duiken steeds meer exotische wormen in ons land op. Tropische landplatwormen werden al met argusogen beschouwd, omdat ze regenwormen eten en daarom mogelijk een bedreiging voor de bodemvruchtbaarheid vormen. Minder bekend is dat ook landsnoerwormen via de potplantenhandel in ons land terecht komen. In 2023 werd een tweede soort uit deze wormengroep in Nederland aangetroffen.

De meeste snoerwormen (fylum Nemertea) zijn waterdieren. Uit Nederland zijn 29 soorten bekend uit zee en twee uit zoetwater. Wereldwijd zijn er slechts 15 soorten snoerwormen bekend die op het land leven. Dit zijn allemaal tropische wormen, waarvan er drie met de potplantenhandel over de wereld verspreid zijn geraakt. In 2022 werd de eerste soort in ons land aangetroffen en in 2023 volgde meteen een tweede soort: de melkwitte landnemertijn Leptonemertes chalicophora. De wormen werden gevonden in kassen in Amersfoort en Amsterdam.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

In dit filmpje is te zien hoe de nieuwe landsnoerworm zich voortbeweegt. Je kan het ook op YouTube bekijken (Bron: Roy Kleukers)

Landsnoerwormen lijken wel wat op landplatwormen, die ook via de internationale potplantenhandel over de wereld worden verspreid. Beide groepen zijn vleeseters, ze hebben een glad lichaam en bewegen zich over hun eigen slijmspoor voort. Je kunt ze op dezelfde plekken vinden: op vochtige plekken in kassen of tuinen. Een belangrijk kenmerk van landsnoerwormen is de slurf die ze aan de voorzijde van het lichaam kunnen uitschieten om zodoende prooien te vangen of zichzelf snel voort te trekken. In dit filmpje zie je hoe een landsnoerworm aan een landplatworm probeert te ontsnappen.

Melkwitte landnemertijn (Leptonemertes chalicophora). Zie de oogjes aan de voorzijde en de witte ballen in het lijf. Dit zijn waarschijnlijk de eieren

Oproep

Omdat er maar weinig onderzoek gebeurt aan dit soort lastige groepen, is het mogelijk dat landsnoerwormen al veel wijder verbreid zijn dan bekend. Wie een landsnoerworm vindt, wordt gevraagd een foto te maken en die in te voeren bij Waarneming.nl. Het is nuttig om ook enkele wormen te verzamelen, zodat deze door een specialist gedetermineerd kunnen worden. Je kunt landsnoerwormen enkele dagen in leven houden in een afgesloten bakje met wat vochtige bladeren en/of tissue. Neem contact op met eis@naturalis.nl om een afspraak te maken.

Meer informatie

Tekst: Sytske de Waart & Roy Kleukers, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's en video: Roy Kleukers (leadfoto: Melkwitte landnemertijn, Leptonemertes chalicophora)