Bloei hazelaar, 20 december 2008 in de houtwal bij Alterra, eerste waarneming van 2009

Winterhooikoorts: eerste hazelaars al in bloei

De Natuurkalender
25-DEC-2008 - Een koude winterperiode staat voor de deur maar hooikoortspatiënten die last hebben van het pollen van de hazelaar moeten al weer rekening houden met hooikoortsklachten. Op diverse plaatsen zijn de eerste hazelaarstruiken al zeer vroeg in bloei gekomen. De pollenconcentraties blijven wel heel laag. Echter in de buurt van de hazelaars kan de lokale pollenconcentratie oplopen.

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op donderdag 25 december 2008

Een koude winterperiode staat voor de deur maar hooikoortspatiënten die last hebben van het pollen van de hazelaar moeten al weer rekening houden met hooikoortsklachten. Op diverse plaatsen zijn de eerste hazelaarstruiken al zeer vroeg in bloei gekomen. De pollenconcentraties blijven wel heel laag. Echter in de buurt van de hazelaars kan de lokale pollenconcentratie oplopen.

De eerste meldingen van bloeiend hazelaar zijn bij De Natuurkalender vanaf 20 december binnen gekomen. Ongetwijfeld staan er al op meerdere plaatsen de allereerste hazelaars in bloei. Er kunnen grote verschillen optreden tussen wanneer hazelaars in bloei komen. Tussen twee struiken die naast elkaar staan kan makkelijk een aantal weken zitten. Zeker nu de eerste planten al in bloei staan er een koude periode aan zit te komen zal de ontwikkeling van de andere struiken wel nog op zich laten wachten.


Foto 1: Bloei hazelaar, mannelijke katjes. Foto: Arnold van Vliet.

2007 tot nu toe het vroegste jaar ooit voor hazelaar
Het moment waarop de meeste eerste bloeiwaarnemingen gedaan worden zal afgaande op de al hele vroege bloei van de eerste exemplaren naar verwachting ergens eind januari plaats vinden. In 2008 lag dit moment op 21 januari. In de periode 1940 tot en met 1968 lag dit gemiddeld echter pas op 15 februari. Het vroegste jaar tot nu toe is 2007 geweest. Toen lag de piek van eerste bloeiwaarnemingen al op 8 januari!

Gele katjes en roze sliertjes
De hazelaarstruiken zijn rond deze tijd goed te herkennen aan de bloemen. Zodra ze in bloei komen rekken de mannelijke bloemen, de katjes, zich uit en kleuren ze helder geel (zie foto 1). Ze bloeien echt zodra het pollen los komt als je er tegenaan klopt. Zodra ze in volle bloei staat kan dat flinke gele wolken opleveren. Ook de els kan rond deze tijd dit soort katjes geven maar de els heeft een duidelijke stam en is zodoende makkelijk van de hazelaar te onderscheiden. De vrouwelijke bloemen van de hazelaar zijn moeilijk te vinden als je niet weet waar je moet kijken. Het zijn minuscuul kleine rose-paarse sliertjes die op de takken zitten (zie foto 2).


Foto 2: Links de vrouwelijke bloem (Foto: Paul Busselen) en rechts de mannelijke katjes (Foto Arnold van Vliet)

Winterhooikoorts
Veel hooikoortspatienten maar ook artsen realiseren zich niet dat je midden in de winter ook hooikoortsklachten kunt hebben. Zodra planten als els en hazelaar die voor de bevruchting afhankelijk zijn van windbestuiving in bloei komen laten ze hun pollen los. Bij inademen veroorzaken de allergenen die op en in de pollen zitten de allergische klachten.

Pollentellingen
In Nederland worden de pollen alleen door het Leids Universitair Medisch Centrum het hele jaar door geteld. Elke dinsdag/woensdag worden de dagelijkse tellingen van de voorgaande week gepubliceerd. De pollentellingen zijn onder andere te vinden op de Natuurkalender website. . Tot nu toe zijn er in de pollenval nog geen pollen van de hazelaar aangetroffen. In de buurt van hazelaarstruiken die vol in bloei staan kan de concentratie echter flink oplopen.

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender.
Foto's: Arnold van Vliet en Paul Busselen