Kleine parelmoervlinder ook buiten de duinen

De Vlinderstichting
21-AUG-2012 - De kleine parelmoervlinder staat bekend als een echte duinvlinder. In de jaren veertig van de vorige eeuw was de soort echter ook veel in het binnenland aanwezig. De laatste jaren zien we dit weer gebeuren.

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

De kleine parelmoervlinder staat bekend als een echte duinvlinder. In de jaren veertig van de vorige eeuw was de soort echter ook veel in het binnenland aanwezig. De laatste jaren zien we dit weer gebeuren.

Kenmerkend aan de bovenzijde zijn de losse donkere vlekken (foto: Kars Veling)De kleine parelmoervlinder is een schitterend gekleurde vlinder. De dieporanje bovenzijde met donkere ronde vlekken, en de onderzijde met grote ovale parelmoervlekken maken hem tot een onmiskenbare vlinder. De laatste vijftig jaar van de vorige eeuw stond de kleine parelmoervlinder bekend als een echte duinvlinder. Af en toe waren er zwervers in het binnenland en heel soms wisten ze zich hier ook een of een paar jaar te handhaven, maar de duinen, daar zat de soort vast. De rupsen leven hier vooral op duinviooltje in open duingebied. We zagen een achteruitgang van de kleine parelmoervlinder toen er door de ziekte myxomatose veel minder konijnen in de duinen waren. De dichtgroeiende duinen bleken duidelijk veel minder geschikt leefgebied te zijn. Door hun grazen, maar vooral door het graven van holen zorgen konijnen voor uitstekende kiemomstandigheden voor de waardplant duinviooltje.

De grote parelmoervlekken aan de onderzijde zijn onmiskenbaar (foto: Kars Veling)
In het binnenland worden de laatste tien jaar steeds vaker kleine parelmoervlinders gezien. Zeker in Zuid Nederland, in Limburg en Noord-Brabant, zijn er locaties waar de soort jaarlijks wordt waargenomen en waar de vlinders zich ook voortplanten. Akkerviooltje is hier de belangrijkste voedselplant voor de rupsen. Deze plant staat in de extensieve akkertjes die in natuurgebieden aanwezig zijn, maar is ook in bermen en op braakliggende gronden te vinden. In Limburg zagen we een toename van de kleine parelmoervlinder op de akkers die speciaal waren ingericht voor de hamster. Waarschijnlijk speelt ook klimaatverandering een rol in het voorkomen van de soort in het binnenland. In de veertiger jaren van de vorige eeuw was er ook een warmere periode en toen waren er ook veel meldingen van kleine parelmoervlinder in het binnenland. In de eerste weken van augustus zijn er opmerkelijk veel kleine parelmoervlinders gezien, vooral in het grensgebied tussen Limburg en Noord-Brabant. Ze zijn hier onder andere te vinden op de heidevelden waar momenteel veel nectar te vinden is.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting