Amsterdammers doen duizend metingen waterkwaliteit en zijn verrast

Vijfhonderd Amsterdammers hadden zich opgegeven om mee te helpen met het onderzoek om de waterkwaliteit in hun stad te onderzoeken in het kader van het Schone Water Experiment. Uiteindelijk heeft iets meer dan de helft hiervan actief metingen in de stad gedaan en online ingevoerd. In totaal hebben zij duizend metingen gedaan. Het is hiermee voor het eerst in Nederland dat burgerwetenschappers op deze schaal zijn ingezet op het gebied van waterkwaliteit. Er is gedetailleerd en fijnmazig gemeten. De burgerwetenschappers namen hun taak serieus.

Enkele belangrijke en opmerkelijke resultaten

• Het water is het meest schoon in de Gaasperplas.
• De hoogste E.coli-waarde (E.coli is beter bekend als de poepbacterie) is gemeten in het Erasmuspark. Eendenpoep of een foute meting is waarschijnlijk de oorzaak. Dat wordt nog uitgezocht.
• Gemiddeld is het doorzicht van het water 83 centimeter, maar in het IJ, de Entrepothaven en de Gaasperplas is het wel een paar meter.
• De temperatuur van het water in juli was zo hoog (bijna 23 graden) dat sommige deelnemers dachten dat de thermometer stuk was.
• Er zijn 14 ijsvogels gespot, een aantal jaar geleden werden ijsvogels nog nauwelijks gezien.
• Het water smaakt in sommige delen van de stad vaak zoutig, in andere delen vaak naar niks, soms naar ijsthee of klei en de geur is ‘bosachtig’.
• De helft van het water is volgens Amsterdammers geschikt om in te zwemmen.
• Na het meten geven Amsterdammers het water een hoger cijfer dan ervoor.
• Drie kwart van de Amsterdammers voelt zich door het meten meer met het water verbonden.

Succesvol en veelbelovend

Het overgrote deel van de gegevens is betrouwbaar, maar niet alles is goed gegaan. Zo zijn bij de E.coli-metingen soms de verkeerde bacteriën geteld of is er te veel of te weinig water in het petrischaaltje gedaan waardoor de uitslag niet correct is. Hier wordt nog een extra analyse op gedaan. Conclusie van de initiatiefnemers is dat het enthousiasme en betrokkenheid van deelnemers veel heeft opgeleverd. Deze eerste ervaring is succesvol en veelbelovend.

Slotbijeenkomst vanavond voor geïnteresseerden

De resultaten worden de komende maanden geanalyseerd en verwerkt in een onderzoeksrapport. Vrijdagavond 6 oktober is de afsluiting van het experiment. De voorlopige resultaten worden op deze avond gepresenteerd. Alle geïnteresseerden zijn welkom. Wilt u aanwezig zijn bij de slotbijeenkomst? Kijk dan op www.hetschonewaterexperiment.nl.

Programma slotbijeenkomst:
16.00u – 19.00u speciaal kinderprogramma waarbij kinderen een machinekunstwerk maken dat ten toon wordt gesteld bij ARCAM vanaf 29 oktober en tijdens de International Water Week
19.00u – 20.00u inloopmarkt met informatie over de waterkwaliteit, ruimte voor gesprekken met experts en een minibioscoop met films van eigen bodem
20.00u – 21.00u plenair programma onder leiding van NRC-columnist Menno van der Veen met meer informatie over de wetenschappelijke, sociale en kunstzinnige achtergrond van het experiment. Ook is er een quiz en prijsuitreiking
21.00u – 22.00u inloopmarkt
De locatie van de slotbijeenkomst is het hoofdkantoor van Waternet, Korte Ouderkerkerdijk 7 te Amsterdam.

Tekst en foto's: Deltares, Wageningen Environmental Research, KWR, Waternet, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, AMS Institute en Pavèl van Houten