Begin bloei berk op 22 maart 2022 in Ede

Warme lenteweek luidt begin berkenpollenseizoen in

De Natuurkalender, Elkerliek Ziekenhuis, LUMC, Wageningen University, Weeronline
24-MRT-2022 - Door het zonnige en warme lenteweer van deze week komen berken in ons land tot bloei. De berk verspreidt sterk allergeen pollen en kan veel klachten veroorzaken bij mensen met een berkenpollenallergie. Doordat voorlopig geen regen van betekenis wordt verwacht, zal de hoeveelheid pollen in de lucht toenemen.

Na een kletsnatte februarimaand beschikken bomen nu over voldoende bodemvocht. Door het uitzonderlijk zonnige weer en de zachte middagen die maart tot dusver heeft gebracht, komen bomen momenteel massaal tot bloei. De gemiddelde maximumtemperatuur in deze maand in De Bilt ligt tot dusver bijna 2,5 graad boven normaal. De nachten waren juist 1,5 graad kouder dan normaal. Nachtvorst bracht de snelheid van de ontwikkeling in de natuur omlaag. Desondanks ligt de natuur momenteel zo’n drie tot vier weken voor ten opzichte van wat we vijftig jaar geleden normaal vonden.

De afgelopen weken is door de pollenmeetstations van het Leids Universitair Medisch Centrum en het Elkerliek Ziekenhuis te Helmond al veel boompollen geteld van els, iep, populier, es en wilg. Vooral de els veroorzaakt bij behoorlijk wat mensen klachten. Dit jaar is de hoeveelheid elzenpollen in de lucht meegevallen en daardoor hebben mensen mogelijk minder klachten van de els ervaren dan in de voorgaande jaren.

Door de warme start van het jaar komt deze week de berk op steeds meer plaatsen al tot bloei en kunnen de eerste berkenpollen in de lucht verschijnen. Sommige mensen kunnen al bij lage hoeveelheden berkenpollen klachten ontwikkelen. Voor deze mensen is het goed om te weten dat het berkenpollen dit jaar ongewoon vroeg in de lucht kan verschijnen. Mensen met een berkenpollenallergie raden we daarom aan tijdig met medicatie te starten.

Datum waarop het berkenpollenseizoen startte in de afgelopen 45 jaar

Ongunstig weer voor mensen met boompollenallergie

Het zonnige lenteweer houdt volgens Weeronline aan tot in het weekend. De temperatuur doet langzaam wel een stapje terug, maar met 12 graden in het noorden tot 17 in het zuiden is het dit weekend nog altijd zacht voor eind maart. Normaal is het 10 tot 12 graden. Het blijft droog en daardoor kan de hoeveelheid berkenpollen in de lucht toenemen. Doordat vanaf vrijdag een noordenwind waait, kunnen de kustgebieden profiteren van schone zeelucht. Landinwaarts stopt de aanvoer van stuifmeel uit onze buurlanden.

Na het weekend daalt de middagtemperatuur naar een graad of 9 en komt er meer bewolking. Het koudere en bewolktere weer zal er niet voor zorgen dat de berken stoppen met bloeien. Pas eind maart of begin april stijgt de kans op regen van betekenis, waarbij de lucht schoon kan spoelen.

Piekperiode berkenpollenseizoen in eerste helft april

Volgens de Pollenplanner van Wageningen University verwachten we op basis van de temperatuurprognose voor De Bilt dat de piekperiode van het berkenpollenseizoen dit jaar tussen 31 maart en 18 april valt. In deze periode komt (bij droog weer) het meeste berkenpollen in de lucht voor.

Graspollenseizoen start normaal gesproken in mei

Mensen die alleen allergisch zijn voor graspollen, kunnen komende tijd nog ongestoord genieten van het fraaie lenteweer. Door zon en warmte zal het gras wel groeien, maar nog niet bloeien. Bovendien is de bovenste bodemlaag droog, waardoor gras op sommige plaatsen geel begint te kleuren.

Normaal gesproken komen eind april of begin mei de eerste grassen tot bloei. De start van het graspollenseizoen is afhankelijk van het temperatuurverloop in april. Droogte kan echter een remmend effect hebben op de bloei van grassen. Doordat gras ondiep geworteld is verdroogt het snel. De piek van het graspollenseizoen valt gemiddeld genomen eind mei en in juni. Het pollen van grassen is zeer sterk allergeen en veroorzaakt elk jaar bij een paar miljoen Nederlanders klachten.

Tekst: Arnold van Vliet, Wageningen University; Letty de Weger, LUMC; Mieke Koenders, Elkerliek Ziekenhuis Helmond; Jaco van Wezel, Weeronline
Foto's: Arnold van Vliet