Vadervis moedert over de jongen 

ARK Rewilding Nederland
8-MEI-2022 - Dat bij zeepaardjes de jonkies uit de buik van de vaders komen is een bekend, grappig weetje. Maar zo exotisch is dat nu ook weer niet: ook in de Nederlandse slootjes en rivieren is vaderzorg onder vissen heel gewoon. Een kwestie van gezonde taakverdeling. Als moederdagcadeautje een kort filmpje over moederende vaders van de filmmaker van ‘Nederland onder water’.

De film Nederland onder water draait vanaf volgende week in diverse filmhuizen en bioscopen.

Terwijl duizenden mensen het uitkomen van de vogeltjes op de voet volgen, in hun eigen tuin of online via Beleef de lente, blijft het familieleven van vissen grotendeels ongezien. Tenzij Arthur de Bruin met zijn camera voorbijzwemt. Hij maakte de film ‘Nederland onder water’, en speciaal voor vandaag deze korte moederdagmontage. Je ziet zorgende vaders in volgorde van opkomst: rivierdonderpad, marmergrondel, driedoornige stekelbaars, zonnebaars en snoekbaars.

“Eitjes van vissen zijn een bijzonder gewild hapje bij tal van dieren én ze zijn kwetsbaar voor zuurstofgebrek onder water. Ze hebben bescherming nodig en water dat genoeg zuurstof bevat. Bij een behoorlijke groep vissoorten van verschillende vissenfamilies moeten daarvoor de mannetjes aan de bak, want de vrouwtjes stopten hun kostbare energie in de eitjes. Zodra die gelegd zijn, zit moeders taak erop. Hoe ver de zorg van de vaders gaat verschilt per soort”, zegt De Bruin.

“Bij de brasem zoekt het mannetje een mooie plek in het riet. Hij valt alle vrouwtjes die langskomen lastig en verleidt ze om hun plakkerige eitjes in het riet af te zetten die hij vervolgens bevrucht. Daarna vertrekken zowel het mannetje als de vrouwtjes weer.”

“De rivierdonderpad maakt er meer werk van. Vader begint met het uitzoeken van een goede steen, waaronder het vrouwtje rivierdonderpad haar eitjes legt. Nu is het aan het mannetje de eitjes met zijn leven te bewaken en te verzorgen. Hij poetst ze met zijn vinnen, wappert ze zuurstofrijk water toe en helpt vier weken later de jonkies zelfs uit het ei te komen. Sommige mannetjes donderpad nemen hun taak zo serieus dat ze sterven zodra de eitjes uitkomen. Door al die broedzorg hadden ze geen tijd om te eten.

Ook bij de snoekbaars, alle exotische grondels, het vetje, stekelbaarzen en de exotische zonnebaars is broedzorg van de vaders van levensbelang voor het voortplantingssucces: ze wapperen de eieren fris, houden alles in de gaten en indringers op afstand. Dit terwijl mevrouw in geen velden of wegen meer te bekennen is.”

Rivierdonderpadpapa bewaakt de eitjes onder een steen

Ben je benieuwd naar het familieleven van het vetje, snoekbaars of de rivierdonderpad? Hoe dat vaderen in detail in zijn werk gaat? De film ‘Nederland onder water’ is vanaf 12 mei in verschillende filmhuizen en bioscopen in Nederland te zien! Bekijk hier de trailer.

ARK Natuurontwikkeling is een van de sponsors van de film ‘Nederland onder water’. Verschillende projecten van ARK verbeteren de mogelijkheden voor vissen om zich voort te planten. Natuurlijke oevers met schuilplekken zijn van levensbelang. Nieuwe natuur langs de grote rivierenbeekherstel zoals in het Limburgse Heuvelland en het werk in de delta helpen de leefomstandigheden van vis verbeteren. Ook het opheffen van obstakels voor trekkende vissen is deel van het werk van ARK, onder andere als voorbereiding van de herintroductie van de steur, de grootste Europese trekvis. 

ARK werkt daarvoor onder meer samen met RAVON. Deze organisatie zet zich in voor de bescherming van amfibieën, reptielen en vissen.

Tekst: Iris Roggema, ARK Natuurontwikkeling, Arthur de Bruin, blikonderwater & Martijn Schiphouwer, RAVON
Foto's: Arthur de Bruin (leadfoto: pa snoekbaars wappert vers water over de eieren)