Groen dak in hofje lead

Vergroten biodiversiteit van groene daken

Naturalis Biodiversity Center
4-JUN-2022 - De meeste groene daken zijn bedekt met sedum. De verschillende soorten vetkruid bloeien vooral in juni en juli en daarbuiten weinig tot niet. Hierdoor hebben de daken een beperkte waarde voor bijen, zweefvliegen en andere insecten. Onderzoekers van Naturalis testen hoe ze groene daken aantrekkelijker kunnen maken voor bestuivers, door geschikte kruiden toe te voegen.

Het team van onderzoekers en studenten hoopt de bloeiperiode van sedumvegetaties te kunnen verlengen van april tot en met september. Hiervoor is een speciale testlocatie ingericht in Katwijk. De testlocatie bevat veldjes, zogenaamde proef-groene daken, waarop verschillende soorten kruiden zijn gezaaid die aantrekkelijk zijn voor bijen. De groeiomstandigheden op sedumdaken zijn vooral goed voor sedum. Daarom is er in de proefopzet voor de kruiden gevarieerd in het aanbieden van extra compost en extra waterbuffering in de vorm van minerale wol.

Mini-toevluchtsoorden

In de proefvlakken kunnen studenten monsters nemen, om erachter te komen wat er aan fauna op deze groene daken af komtOok de spontane soorten die in sedumdaken opkomen en die meestal weer worden verwijderd om het dak 'schoon' te houden, hebben een plek in de proefopzet. "Met de variatie aan kruiden denken we het leefgebied voor bijen, hommels en zweefvliegen te kunnen vergroten. We creëren een langere periode waarin geschikt voedsel aanwezig is. De groene daken vormen daarmee mini-toevluchtsoorden in een stenen omgeving", legt Hans Krüse, ecoloog en gastonderzoeker bij Naturalis, uit.

Het uiteindelijke doel is een optimale conditie te vinden waarin een zo groot mogelijke variatie aan kruidensoorten groeit. Een aantal studenten helpen mee aan het onderzoek, waaronder Youri Quist, Jennis Groen en Melanie van Grevenbroek. "De stad brengt heel veel diversiteit en dynamiek met zich mee", legt Quist uit, "en dynamiek zorgt weer voor de ontwikkeling van verschillende leefgebieden. Hierdoor komen er veel insecten voor in de stad, die vervolgens moeite hebben om zich ook te koloniseren. Groene daken kunnen daar de oplossing in zijn; ze vormen groene eilandjes waar insecten tot rust komen en zichzelf kunnen voortplanten."

Mineraalwol versus compost

Het onderzoeksproject zal minimaal twee jaar duren en zit nu in de beginfase. De biologiestudenten Groen en Van Grevenbroek zullen zich voor hun onderzoek focussen op de spontane plantengroei op sedumdaken, onder vier verschillende condities: daken met alleen substraat, met mineraalwol, met compost en met mineraalwol én compost. Ze vergelijken deze condities en kijken welke en hoeveel wilde planten er groeien. "We verwachten dat er bij de compost meer gaat groeien," legt Groen uit, "maar dat daar wel minder soortenvariatie is. Door de compost kunnen één of een paar planten gaan domineren, waardoor andere soorten geen kans krijgen om te groeien. We weten niet wat we moeten verwachten bij het verschil tussen mineraalwol en alleen substraat, dus dat blijft spannend." Van Grevenbroek voegt hieraan toe: "De eerste planten zijn al te zien, maar het is nog te vroeg om daar conclusies uit te trekken."

Youri Quist, student landscape and environment management, doet zijn onderzoeksproject ook bij Groene Daken. Hij focust zich op de kieming en groei van de gezaaide kruiden. "Ik ben benieuwd naar het effect van mineraalwol en compost op de groei van de verschillende kruiden", vertelt Quist. "Daarbij ga ik mij voornamelijk richten op de plantlengte: hoe lang worden verschillende planten onder verschillende condities? Ik verwacht dat sommige planten het slecht doen op een voedselrijke bodem, en andere beter, waardoor de geplante kruiden uit verhouding kunnen gaan groeien." Met behulp van zijn resultaten gaat hij een adviesplan schrijven voor het verdere verloop van het Groene Daken-onderzoek.

Krüse startte mei 2021 het onderzoek met het aanleggen van een proefdak op zijn garage, waar hij de eerste observaties heeft gedaan. Om het onderzoek grondiger aan te pakken is op het terrein van Universal Greenfields te Katwijk in februari 2022 een onderzoeksplek ingericht door Dirk Roosendaal van Universal Greenfields met hulp van Naturalis en anderen. 

Meer informatie

  • Kijk voor meer informatie over het Groene Daken-onderzoek op naturalis.nl.
  • Neem voor inhoudelijke vragen contact op met projectleider Hans Krüse, via hans.kruse@naturalis.nl of 06-34862298. Of kom langs op de onderzoekslocatie: Universal Greenfields, 1e Mientlaan 11, te Katwijk.

Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Foto's: Atlas Leefomgeving; Hans Krüse, Naturalis