Oranje gekte: ook in onze kustwateren
Stichting ANEMOONBericht uitgegeven door Stichting ANEMOON op zaterdag 21 juni 2008
Met het voortschrijden van de Europese kampioenschappen voetballen en het succes dat onze jongens nu al hebben behaald, is oranje de kleur die in heel Nederland en op diverse plaatsen in Zwitserland overheerst. Vlaggetjes, slingers, gevels van heel veel huizen, kleding, fietsen, auto’s en zelfs voedsel en dranken worden oranje gekleurd. Het is een trend die zich explosief ontwikkelt en overal onmiskenbaar waarneembaar is.
Onder water, in onze kustwateren, is oranje een kleur die we altijd kunnen tegenkomen. Vooral bij de neteldieren is oranje een opvallende en regelmatig voorkomende kleur. Zeeanjelieren zijn naast roze of wit vaak oranje gekleurd. Gewone slibanemonen komen in bijna alle kleurvarianten voor en oranje exemplaren zijn daarbij zeker geen uitzondering op onze zeebodem. Zelfs de gewone golfbrekeranemoontjes, die tot onze allochtone exoten fauna behoren zijn meestal oranje gekleurd.
Foto 1: Zeeanjelier, gewone slibanemoon en gewone golfbrekeranemoon
Maar nu lijkt de oranje gekte ook onder water te zijn losgebarsten. Vrijdag 13 juni werd deze oranje geschminkte gewone zeekrab bij Scharendijke in het Grevelingenmeer aangetroffen. Het is een voor deze tijd opmerkelijke kleurvariant. De symmetrie van de oranje vlekken bewijst dat de kleur in het rugschild van de krab zit en geen epibiontische (op de krab groeiende) spons of ander organisme is.
Foto 2: Gewone strandkrab, Grevelingenmeer
En het wordt nog gekker. Op dit moment zitten er opvallend veel kleine vlokslakken in het Grevelingenmeer. De gewone slibanemoon is zijn favoriete voedsel en de normale kleur van dit zeenaaktslakje is grauwgrijs tot bijna wit. Of het iets met het Europees kampioenschap voetballen te maken heeft is niet duidelijk, maar nu zijn heel veel kleine vlokslakken in het Grevelingenmeer opvallend oranje gekleurd. Uit directe waarnemingen is afgeleid dat die kleur zeer waarschijnlijk wordt veroorzaakt door een specifieke andere voedselkeuze. Veel van deze zeenaaktslakjes zaten in de buurt van gewone golfbrekeranemoontjes die soms ook predatie schade vertoonden. Het oranje pigment in de slakjes is dus mogelijk afkomstig uit deze zeeanemoontjes.
Foto 3: Kleine vlokslak bij gewone slibanemoon
Foto 4: Oranje kleurvariant kleine vlokslak bij gewone golfbrekeranemoontjes, Grevelingenmeer
Foto 5: Oranje kleurvariant kleine vlokslak, Grevelingenmeer
Het moet niet gekker worden. Zien we binnenkort ook oranje haringen, harders en zeebaarzen in de Oosterschelde zwemmen?
Zie ook: Oranje gekte ook in onze kustwateren
Tekst en foto’s: Peter H. van Bragt, Stichting Anemoon, 2008