Vrouwtjesteek

Meeste tekenbeten per 100 duizend inwoners in 2023 in Drenthe

Wageningen University & Research
22-APR-2024 - Het aantal tekenbeten stijgt nu duidelijk. Een mooi moment om terug te blikken op 2023. Drenthe had veruit de meeste gemelde tekenbeten per 100 duizend inwoners op Tekenradar.nl. Vanuit Gelderland werd het hoogste absolute aantal gemeld. De helft van de tekenbeten werd opgelopen in het bos. Een derde in de tuin. Nu start onderzoek via Tekenradar naar hoe de Lymebacterie ons afweersysteem misleidt.

Het is de Week van de Teek. De afgelopen weken nam het aantal tekenbeetmeldingen op Tekenradar.nl duidelijk toe. Het tekenbeetseizoen begon dit jaar echter al vroeg door de zeer warme februari en maart. Het aantal meldingen per week ligt momenteel iets onder het gemiddelde van de jaren 2013 tot en met 2021, maar is momenteel ongeveer gelijk aan 2022 en 2023. Ook de vaste groep mensen die sinds 2022 elke week op Tekenradar melden of ze wel of geen tekenbeet hebben gehad, laat de afgelopen weken een duidelijke stijging zien. Er was wel een dip in de meldingen in de week van zondag 7 april. Dat had mogelijk te maken met de grote hoeveelheid neerslag die op die zondag viel.

Resultaten tekenbeetmeldingen Tekenradar in 2023

In 2023 werden 4423 tekenbeten gemeld op Tekenradar.nl waarvan te bepalen was waar de tekenbeet was opgelopen. Veruit de meeste tekenbeetmeldingen kwamen in 2023 vanuit Gelderland, gevolgd door Noord-Brabant en Zuid-Holland (zie figuur 1). Maar als we kijken naar het aantal gemelde tekenbeten per 100 duizend inwoners dan is Drenthe de absolute koploper. Flevoland en Gelderland volgen op gepaste afstand (Zie figuur 2). Vanuit Zuid-Holland werden de minste tekenbeten per 100 duizend inwoners ingestuurd, gevolgd door Noord-Holland en Noord-Brabant.

Figuur 1: aantal meldingen van tekenbeten op Tekenradar.nl in 2023

Figuur 2: aantal op Tekenradar.nl gemelde tekenbeten per 100 duizend inwoners per provincie in 2023

Tekenbeet in huis via de kat

Precies de helft van de tekenbeten gemeld op Tekenradar.nl werd in 2023 opgelopen in het bos en 32 procent in de tuin (zie figuur 3). De andere categorieën scoren onder de 10 procent.

Figuur 3: type gebied waar de tekenbeten zijn opgelopen in 2023

De meeste tekenbeten worden opgelopen bij het wandelen (41 procent). Tuinieren staat met 23 procent op de tweede plaats. Bij 19 procent van de tekenbeten werd ‘Anders’ aangegeven. Figuur 4 geeft een woordwolk van wat er door de tekenbeetmelders werd aangegeven als activiteit. Veruit de meeste reacties betreffen kamperen, gevolgd door fietsen, hardlopen, tuin en kat. Er blijken dus aardig wat mensen die in huis via hun huisdier met teken in contact komen. Hoeveel precies vraagt om nader onderzoek. Andere opvallende activiteiten zijn: de was ophangen, buitenkunst beoefenen, plassen, saunabezoek, beeldhouwworkshop of ramen wassen. Kortom, de slogan, ‘Na een bezoek aan het groen, tekencheck doen’, geldt voor alle activiteiten die je in het groen onderneemt.

Figuur 4: de manieren waarop mensen een tekenbeet hebben opgelopen

LymEscape: hoe verstoort de Lymebacterie ons afweersysteem?

Het is bekend dat de Borreliabacterie, ook wel de de Lyme-bacterie genoemd, ons afweersysteem kan misleiden waardoor een optimale afweerreactie vertraagd of zelfs verstoord verloopt. Om hier meer inzicht in te krijgen, start het Radboudumc deze week de werving via Tekenradar.nl voor het LymEscape onderzoek. LymEscape brengt de verschillende afweercellen beter in kaart die nodig zijn voor het op gang brengen van een afweerreactie zodra het lichaam in aanraking komt met de bacterie. Het onderzoek helpt bij het ontwikkelen van betere diagnostische tests en mogelijk ook betere en snellere behandeling.

Voor dit onderzoek werken de onderzoekers van Radboudumc samen met het RIVM om mensen in de regio Nijmegen te vinden die recent een tekenbeet hebben opgelopen en hierbij een rode ring of vlek op de plek van de tekenbeet hebben gekregen (erythema migrans). Mensen met een rode ring kunnen zich aanmelden via Tekenradar.nl waarna de onderzoekers contact met ze op kunnen nemen.

Ook wekelijks doorgeven via Tekenradar.nl hoeveel tekenbeten je hebt opgelopen?

Iedereen kan tekenbeten en lymeklachten melden op Tekenradar.nl. Zo weten we waar en wanneer teken en de ziekte van Lyme het meeste voorkomen en kunnen we gericht werken aan het informeren van mensen en het voorkomen van tekenbeten. Help ons om nog beter in beeld te krijgen hoe de activiteit van teken door het jaar heen verandert door elke week aan te geven hoeveel tekenbeten je hebt opgelopen, ook als je niet gebeten bent. Na registratie kost het nog geen minuut om je melding door te geven. Registratie kan via het tekenbeetformulier.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, Leerstoelgroep Earth Systems and Global Change, Wageningen University & Research, Tekenradar.nl
Foto’s: Tekenradar.nl; Arnold van Vliet