De oogst van 15 jaar Nationale Tuinvogeltelling

Vijftien jaar tuinvogels tellen heeft een schat aan gegevens opgeleverd. Tuinen blijken ontzettend belangrijk voor vogels om de winter te overleven, dat is het eerste wat we leren van de Tuinvogeltelling. Waar mensen steeds meer ruimte innemen, wordt het leefgebied van veel vogels en andere soorten kleiner. Tuinen vol tegels zijn als woestijnen voor vogels: ze vinden er helemaal niets. Maar we kunnen vogels en andere dieren iets teruggeven: een natuur- en vogelvriendelijke tuin.

Hoe tuinen een toevluchtsoord kunnen zijn bleek bijvoorbeeld tijdens de strenge winter van 2013 toen ons land in de ban was van een eventuele Elfstedentocht. Er werden tijdens de Tuinvogeltelling recordaantallen grote bonte spechten en vinken in tuinen geteld, wel twee keer zoveel als gebruikelijk. Het is in tuinen net wat warmer en er is net wat meer voedsel te vinden. Daar maken vogels dankbaar gebruik van.

Groen is gezond!

Ten tweede maakt de Tuinvogeltelling mensen bewust van het belang van een groene leefomgeving. Van een tuin vol stenen, naar een tuin vol leven. Het doet er toe hoe mensen hun tuin inrichten. Het besef van het belang van een groene leefomgeving zet nu de overheid geleidelijk aan tot actie. De Gezondheidsraad adviseert inmiddels om het groen in steden uit te breiden en steeds meer gemeenten komen in actie. Een stad als Nijmegen (Green Capital 2018) geeft het goede voorbeeld door dit jaar massaal straten en wijken te ontstenen en groener te maken met operatie Steenbreek. Door bewuste aandacht voor de natuur in de eigen achtertuin, zoals bij de Nationale Tuinvogeltelling massaal gebeurt, staan mensen stil bij de waarde van (stads)natuur. Zo klein kan een groot gedachtegoed dus beginnen: met een roodborst in een achtertuin of een pimpelmees aan een vetbol op het balkon.

Duikelende en stijgende vogels

Ten derde zijn er natuurlijk heel erg veel tuinvogelgegevens verzameld. Al die tellingen samen laten in de loop der jaren veranderingen zien. Zo is de teloorgang van de spreeuw in Nederland direct terug te zien in de telresultaten. Tijdens de allereerste Tuinvogeltelling in 2003 stond de spreeuw nog fier op een derde plek. Maar in 2016 was de spreeuw uit de top 10 verdwenen. Omgekeerde ontwikkelingen zien we echter ook, zoals de opkomst van de halsbandparkiet en de Turkse tortel in het westen van het land. Zo kan Vogelbescherming Nederland de vinger aan de pols houden voor de bescherming van Nederlandse stadsvogels.

Tienduizenden tellers in heel Nederland

De voedertafels staan klaar en in heel Nederland hangen vetbollen in de bomen. Tienduizenden natuur- en vogelliefhebbers doen komend weekend weer mee aan de 15^e Nationale Tuinvogeltelling. Een half uur de vogels in tuin of balkon tellen. Zo helpt iedereen mee met het grootste natuuronderzoek van Nederland. Kijk voor meer informatie op www.tuinvogeltelling.nl.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto's: Shutterstock