Waterdiertjes zoeken tijdens slootjesdagen

Cijfer waterkwaliteit Nederlandse slootjes gedaald

Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
25-JUN-2019 - De waterkwaliteit van Nederlandse slootjes is gemiddeld slechter dan vorig jaar. Dat blijkt uit onderzoek van IVN Natuureducatie en het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). In 2018 scoorden de slootjes een 6,9 en dat cijfer blijft nu steken op een 6,1. “De biologische waterkwaliteit daalt bijna met een punt. Dat bevestigt dat we goed met onze belangrijke sloten om moeten gaan.”

“Het kan een toevallige schommeling zijn,” legt Froukje Rienks van het NIOO uit. “Ook kan extreem weer, zoals heftige regenbuien of hitte, gevolgen hebben voor het waterleven dat je nu aantreft. Het is goed om de komende jaren de waterkwaliteit te blijven volgen en te vergelijken.”

IVN Slootjesdagen

De data zijn verkregen tijdens de IVN Slootjesdagen van een week geleden. Duizenden kinderen en volwassenen hebben op zo’n 150 plekken in het land waterdiertjes geteld en proefjes gedaan om de helderheid van het slootwater te bepalen. Daaruit blijkt ook dat het bootsmannetje het meest getelde diertje is (922), op de voet gevolgd door de watermijt (824). Het mooiste slootje ligt in Zeeland met een score van 9,1. De IVN Slootjesdagen werden voor de zesde keer georganiseerd. Vorig jaar is deze activiteit voor het eerst gekoppeld aan ‘citizen science’ met vrijwilligers die data verzamelen voor wetenschappelijk onderzoek.

Slakkeneieren Vlokreeft

Algehele waterkwaliteit onder grote druk

Afgelopen vrijdag bleek uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving al dat de waterkwaliteit en de biodiversiteit bedreigd worden door gewasbeschermingsmiddelen. Rienks: ”In zo’n druk land als Nederland gebruiken we ons landschap intensief. Dat heeft ook voor sloten grote gevolgen: denk aan verstoring en teveel voedingsstoffen. Maar in het water vinden we helaas ook nog andere stoffen zoals bestrijdingsmiddelen, medicijnresten en microplastics. De waterkwaliteit kan hieronder lijden.”

Waarom slootjesonderzoek?

Goed zoeken tussen de waterplantenEr is zo’n 330.000 kilometer aan sloten in ons land, maar kleine slootjes worden nauwelijks meegenomen in de reguliere monitoring van de Nederlandse waterkwaliteit. Sloten zijn wel belangrijk voor de biodiversiteit. Insecten en vogels zijn bijvoorbeeld afhankelijk van de natuur in en rondom sloten voor hun voortbestaan. Bovendien vormen sloten een belangrijk onderdeel van verschillende natuurgebieden en de verbinding daartussen, en dat is belangrijk in verband met klimaatverandering.

Samenwerking

Bij het citizen science-onderzoek werken IVN en het NIOO samen met waterdiertjes.nl, een website waar gedurende het hele jaar waarnemingen van waterdiertjes in zoetwater doorgegeven kunnen worden. In de verschillende provincies wordt samengewerkt met diverse waterschappen.

Tekst: IVN & NIOO-KNAW
Foto's: Perro de Jong; NIOO-KNAW