Kaak grottenleeuw in het zand Maasvlakte

Topvondst op Oervondstchecker: kaak van een grottenleeuw

Naturalis Biodiversity Center
20-JUN-2020 - Een week nadat Naturalis Biodiversity Center de Oervondstchecker heeft overgenomen van FutureLand is er al een topvondst gemeld: een kaak van een grottenleeuw. In Nederland zijn zo'n veertig kaken van grottenleeuwen gevonden. De resten van deze uitgestorven leeuwensoort zijn wereldwijd zeer zeldzaam, dus dat er in Nederland al zoveel vondsten zijn, is uniek.

De vondst is gedaan door Abe Lucassen. Abe (18 jaar) is een fanatiek amateurpaleontoloog en -archeoloog die al heel wat vondsten heeft gemeld op de Oervondstchecker. Abe vertelt: “We waren die dag al vroeg op pad gegaan. Er waren al wel een paar mensen voor ons geweest, dus we dachten dat we niet meer wat zouden vinden. We liepen door wat ondiep water. Ik zag een zwarte schaduw in het water en dacht eerst: het zal wel niets zijn. Ik wilde toch even kijken en toen had ik ineens een leeuwenkaak in mijn handen! Hij ligt nu in een ontziltbak op mijn slaapkamer.”

Kaak van de grottenleeuw gevonden op de MaasvlakteAbe Lucassen met kaak grottenleeuw

Grottenleeuw aan de top van de voedselpiramide

Grottenleeuwen waren de toppredatoren van de mammoetsteppe, een onafzienbare grasvlakte. Hun aanwezigheid toont aan dat de mammoetsteppe een gezond en drukbevolkt ecosysteem was, vergelijkbaar met de Serengeti. Grottenleeuwen stonden tijdens de laatste ijstijd bovenaan de voedselpiramide, op een gedeelde eerste plek met de Neanderthaler. Van de Neanderthaler worden nu bijna dagelijks artefacten gevonden op de Maasvlakte. 

Prehistorische selfie

Grottenleeuwen werden zo'n tien procent groter dan leeuwen van nu. Ze hadden geen manen, maar verder was hun bouw precies hetzelfde als de leeuw van nu. Over het gedrag weten we minder. Prehistorische 'selfies' zijn door de moderne mens 32.000 jaar geleden afgebeeld op de wanden van de Chauvetgrot in de Ardèche. Ze laten zien dat de grottenleeuw in groepen leefde. De grottenleeuw wordt tegenwoordig gezien als een zustersoort van de Afrikaanse leeuw. Ze delen dezelfde voorouder. Naturalis Biodiversity Center heeft zes kaken van de grottenleeuw in de collectie. 

Leeuwenpaneel (rechts), de leeuwen kijken naar de bizons die ze achtervolgen, bizons kijken voor de muur waaruit ze ontsnappen. Houtskooltekeningen met vervaging, vuursteenschrapen. Pont d'Arc-grot (kopie van de Chauvet-grot)

Ga ook zoeken op de Maasvlakte!

Ook iets gevonden op de Maasvlakte? Meld je vondst aan bij Oervondstchecker en je vondst wordt zo snel mogelijk gedetermineerd. 

Tip van Abe: “Check voordat je gaat Oervondstchecker om te kijken wat er gevonden wordt. Zo heb je alvast een idee waar je op moet letten. En hou de getijden in de gaten. Met eb blijven de mooie stukken op het strand liggen die met vloed op het strand worden gespoeld. Ik vind eigenlijk altijd wat als ik naar de Maasvlakte ga.”

De Oervondstchecker is op 1 juni overgenomen van FutureLand, het informatiecentrum van Havenbedrijf Rotterdam. Het doen van dit soort topvondsten laat zien dat dit platform een belangrijk onderdeel is van het in kaart brengen van de enorme fossielenrijkdom van Nederland.

Tekst: Thirza Stam en Hansjorg Ahrens, Naturalis Biodiversity Center, met medewerking van Abe Lucassen
Foto's: Abe Lucassen; Claude Valette, CC BY-SA 4.0