Kardinaalmutsstippelmot

Spinselmotten worden nog steeds verward met eikenprocessierupsen

Kenniscentrum Eikenprocessierups
27-JUN-2022 - De eikenprocessierups heeft de afgelopen jaren veel aandacht gekregen. Veel mensen weten inmiddels dat ze nesten maken. Het betekent echter niet dat als je rupsen tegenkomt die nesten maken, het automatisch eikenprocessierupsen zijn. Zo komt de spinselmot veelvuldig voor, maar is volstrekt ongevaarlijk. In dit bericht een mooi filmpje waarin een spinselmot geparasiteerd wordt door een sluipwesp.

Stippelmotten, ook wel spinselmotten genoemd (Yponomeutidae), behoren tot een grote familie met ongeveer zevenhonderd soorten. De rupsen maken stevige spinsels die als bescherming dienen. Spinselmotten kunnen bomen en struiken soms volledig bedekken. De rupsen leven in de spinsels en kunnen in korte tijd een waardplant kaalvreten. De bomen of struiken herstellen snel nadat de rupsen verpopt zijn. De rupsen zijn volstrekt ongevaarlijk voor mens en dier. Vanwege de spinsels worden ze vaak verward met de eikenprocessierups. De rupsen van de stippelmotten zijn echter niet behaard, in tegenstelling tot de eikenprocessierups.

Levenswijze stippelmotten

De vlinders zetten de eitjes af in de schors van waardplanten (vooral kardinaalsmuts, fruitbomen, vogelkers, meidoorn, wilg en sleedoorn). De eitjes overwinteren in de schors en in het voorjaar komen de rupsen uit. In de zomer, rond deze tijd, verpoppen de rupsen zich tot vlinders.

Verpoppende rupsen van de kardinaalsmutsstippelmot

Parasitering in beeld

Rupsen van spinselmotten hebben veel natuurlijke vijanden, zoals vogels, roofkevers en sluipwepsen, zoals Pimpla turionellae. Die natuurlijke vijanden zijn op dit moment veelvuldig te vinden tussen de verpoppende rupsen. Sluipwespen zetten hun eitjes af in de rupsen. Uit de rups komt dan geen mot maar een sluipwesp.

Pimpla turionellae zoekt actief de verpoppende rupsen op

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Sluipwesp parasiteert spinselmot (Bron: Silvia Hellingman)

Tekst: Silvia Hellingman, Hellingman Onderzoek en Advies en Arnold van Vliet, Wageningen University, beiden betrokken bij het Kenniscentrum Eikenprocessierups
Foto’s en film: Silvia Hellingman